Исломий оила

Янги мақолалар

Сайт бўлимлари

Фарзанд дунёга келгач, унга чиройли ва таъбир жоиз бўлса айтиш мумкинки, шаръий-исломий исм қўйиш отанинг энг муҳим вазифаларидандир. Зеро, исм киши ҳаёти давомида унга ҳар жиҳатдан таъсир қилиши бор ҳақиқат. Бу нарса тарихдан, хусусан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ва саҳобалар тарихидан маълум ва машҳурдир. Масалан, Ҳудайбияда Набийсоллаллоҳу алайҳи ва саллам Саҳл ибн Амрнинг келаётганини кўриб: “Аллоҳ ишингизни енгиллаштирадиганга ўхшайди”, деганлари, Умар ибн Хаттоб розийаллоҳу анҳунинг ҳаруқалик (ёниш жойилик) Жамра ибн Шиҳоб (яъни, ёниб турган олов ўғли чўғ)га қараб: “Тез уйингга бор, улар аллақачон ёниб кул бўлишди”, деб айтгани шунга далолат қилади.

Шу маънода қуйида фарзандига чиройли исмлар қўйиш лозимлиги, ёмон ва ножоиз исмларнинг кароҳияти ва шу билан боғлиқ масалалар борасида ворид бўлган ҳадислар орқали исм қўйиш одоби ва шу каби масалаларни Ислом таълимоти асосида ўрганиб чиқамиз. Шунингдек, китобда қўйиш тавсия этиладиган исмлар рўйхати ҳам келтирилади. Бу ерда бериладиган исмларнинг аксарияти саҳобалар, тобеинлар, табаа тобеин ва олиму фуқаҳоларга тегишли бўлиб, бу нарса сизни беэътибор қолдирмайди деб ўйлаймиз.

Мусанниф: Зиёвуддин Раҳим

Тақризчи: Анвар қори Турсунов (Тошкент шаҳар бош имом-хатиби)

Муҳаррир: Раҳматуллоҳ Дониёр

Ҳ

Подробности: Бўлим: Исмлар; Чиққан санаси: 02 Апрель 2013; (Нашр қилинган санаси)

Ҳабиб, Habib (ар.) – севимли, суюкли, маҳбуб * 1) Ҳабиб ибн Авс ас-Сақофий ал-Мисрий (катта тобеин), 2) Ҳабиб ибн Солим ал-Ансорий (тобеин, Нуъмон ибн Баширнинг мавлоси ва котиби), 3) Ҳабиб ат-Тамимий ал-Анбарий (тобеин), 4) Ҳабиб ибн Абу Ҳабиб Абу Амр ал-Бажалий (тобеин), 5) Ҳабиб ибн Абу Субайъа аз-Зубаъий (тобеин), 6) Ҳабиб ибн Абу Фазлон ал-Моликий ал-Басрий (тобеин).

Ҳабиба, Habiba (ар.) – “Ҳабиб”нинг муаннас шакли * 1) Ҳабиба бинти Саҳл ибн Саълаба ибн Ҳорис ибн Зайд ибн Саълаба ал-Ансорийя ан-Нажжорийя (саҳобия), 2) Ҳабиба бинти Шурайқ ибн Абу Хайсама ал-Ҳузалийя (саҳобия, Масъуд ибн Ҳакам аз-Зуроқийнинг онаси), 3) Ҳабиба бинти Убайдуллоҳ ибн Жаҳш ибн Риоб ал-Асадийя (саҳобийя, Уммул мўминин Умму Ҳабиба – Рамла онамизнинг қизлари, Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам уни ўз тарбияларига олган эдилар), 4) Ҳабиба бинти Майсара ибн Абу Хайсам Умму Ҳабиб ал-Фиҳрийя (тобеийя, Ато ибн Абу Рабоҳнинг мавлоси).

Ҳабибали, Habibali(ар.) – “Ҳабиб” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Ҳабибиддин, Habibiddin(ар.) – Ислом динининг ихлосманди.

Ҳабибраҳмон, Habibrahmon(ар.) – Раҳмон сифатли Аллоҳнинг севимли бандаси.

Ҳабибуллоҳ, Habibulloh(ар.) – Аллоҳнинг севимли, маҳбуб бандаси.

Ҳавво, Havvo(қад.яҳ.) – ҳаётбахш (Одам алайҳис салом жуфтининг исми).

Ҳадича, Hadicha(ар.) – (аслида “Хадижа”) Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг завжалари – мўминлар онасининг исми.

Ҳадиқа, Hadiqa(ар.), (а.и.) – боғ, гулзор.

Ҳадийя, Hadiyya (ар.), (э.и.) – совға, инъом, туҳфа * Ҳадийя ибн Абдулваҳҳоб Абу Солиҳ ал-Марвазий (табаа тобеинлардан илм олганлардан).

Ҳадийятуллоҳ, Hadiyyatulloh (ар.), (э.и.) – Аллоҳ таолонинг инъоми, неъмати, раҳмати.

Ҳаё, Hayo(ар.), (а.и.) – ҳаёли, иболи, ор-номусли.

Ҳаёт, Hayot (ар.), (а.э.и.) – тириклик, барҳаётлик; соғлик; ўсиш, ривожланиш * 1) Ҳаёт ибн Шурайҳ ибн Сафвон ибн Молик Абу Зуръа ат-Тажийбий (катта табаа тобеин, фақиҳ, зоҳид ва обид кишилардан бўлган), 2) Ҳаёт ибн Шурайҳ ибн Язид Абу Аббос ал-Ҳазромий (табаа тобеинлардан илм олганлардан, ишончли ҳадис ровийси).

Ҳажжож, Hajjoj (ар.) – кўп бора ҳажга борувчи; доимий суратда ҳажга боришни ният қилиб юрувчи * 1) Ҳажжож ибн Амр ибн Ғозийя ал-Ансорий ал-Мозиний ал-Маданий (саҳобий), 2) Ҳажжож ибн Молик ибн Уваймир ибн Абу Усайд ибн Рифоъа ибн Саълаба ал-Асламий (саҳобий, Ҳажжож ибн Ҳажжож ибн Моликнинг отаси), 3) Ҳажжож ибн Ҳажжож ибн Молик ал-Асламий ал-Ашжаъий ал-Ҳижозий (тобеин), 4) Ҳажжож ибн Ҳажжож ал-Асламий (тобеин), 5) Ҳажжож ибн Ҳассон ал-Қайсий ал-Басрий (кичик тобеин), 6) Ҳажжож ибн Ҳажжож ал-Боҳилий ал-Басрий (кичик тобеинлар билан замондош бўлган ишончли ҳадис ровийси), 7) Ҳажжож ибн Дийнор ал-Ашжаъий (катта табаа тобеин), 8) Ҳажжож ибн Шаддод ас-Санъоний (катта табаа тобеин), 9) Ҳажжож ибн Сафвон ибн Абу Язид ал-Маданий (катта табаа тобеин, Умар ибн Абдулъазизнинг Рабаза шаҳридаги омили (закот йиғувчиси) бўлган).

Ҳажжожа, Hajjoja(ар.) – “Ҳажжож”нинг муаннас шакли.

Ҳазм, Hazm (ар.) – қатъиятли, иродали * 1) Ҳазм ибн Абу Каъб ал-Ансорий ас-Суламий ал-Маданий (саҳобий), 2) Ҳазм ибн Абу Ҳазм Абу Абдуллоҳ (катта табаа тобеин).

Ҳазрат, Hazrat(ар.) – ҳурматли, эътиборли, эъзозга муносиб.

Ҳайдар, Haydar– жасур, қўрқмас; кучли, қудратли.

Ҳайён, Hayyon (ар.), (э.и.) – 1) Ҳайён ибн Бистом ал-Ҳузалий ал-Басрий (тобеин, Сулайм ибн Ҳайённинг отаси), 2) Ҳайён ибн Ҳусойн Абу Ҳайёж ал-Асадий ал-Куфий (тобеин, Марсун ибн Ҳайён ва Жарир ибн Ҳайёнларнинг отаси), 3) Ҳайён ибн Умайр Абу Ало ал-Қайсий ал-Жаририй (тобеин).

Ҳайсам, Haysam (ар.) – қизил рангли * 1) Ҳайсам ибн Шафий Абу Ҳусойн ар-Руъайний (катта тобеин), 2) Ҳайсам ибн Абу Синон ал-Маданий (тобеин), 3) Ҳайсам ибн Асвад Абу Урён ан-Нахаъий (тобеин), 4) Ҳайсам ибн Молик Абу Муҳаммад ат-Тоий (кичик тобеин).

Ҳайшам, Haysham(ар.) – “Ҳишом”га қаранг.

Ҳайшамон, Hayshamon(ар.) – “Ҳишом”га қаранг.

Ҳакам, Hakam (ар.) – 1) Ҳакам ибн Амр ибн Муждаъ ибн Ҳизям ибн Ҳулвон ибн Ҳорис ибн Нуайла ибн Мулайл ибн Замро ибн Кинона ал-Ғифорий (саҳобий), 2) Ҳакам ибн Ҳазн ал-Кулафий (саҳобий), 3) Ҳакам ибн Мийноъ ал-Ансорий ал-Маданий (катта тобеин), 4) Ҳакам ибн Абдуллоҳ ибн Исҳоқ ал-Басрий (тобеин), 5) Ҳакам ибн Абдуллоҳ Абу Мутиъ ал-Балхий (фақиҳ олимлардан, “Фиқҳул акбар” асари муаллифи).

Ҳаким, Hakim (ар.) – ақлли, доно, донишманд; ҳаким; табиб * 1) Ҳаким ибн Ҳизом ибн Хувайлид ибн Асад ибн Абдулъуззо ибн Қусай ибн Килоб Абу Холид ал-Қуроший ал-Асадий (саҳобий, мўминлар онаса Хадийжа бинти Хувайлиднинг жияни), 2) Ҳаким ибн Муовия ан-Нумайрий (катта тобеин), 3) Ҳаким ас-Санъоний (катта тобеин, Муғийра ибн Ҳакимнинг отаси), 4) Ҳаким ибн Абу Ҳурра ал-Асламий ал-Маданий (тобеин), 5) Ҳаким ибн Афлаҳ ал-Маданий (тобеин), 6) Ҳаким ибн Жобир ибн Ториқ ибн Авф ал-Аҳмасий ал-Куфий (тобеин), 7) Ҳаким ибн Саъд ал-Ҳанафий (тобеин).

Ҳакима, Hakima (ар.) – “Ҳаким”нинг муаннас шакли * 1) Ҳакима бинти Умайма (тобеийя), 2) Ҳакима бинти Умайя ибн Ахнас ибн Убайд Умму Ҳаким (тобеийя).

Ҳакимали, Hakimali(ар.) – “Ҳаким” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Ҳакимберган, Hakimbergan(ар.-ўз.) – ҳар бир тадбирини ҳикмат билан, мукаммал ҳолда амалга оширувчи Аллоҳ берган фарзанд.

Ҳакимберди, Hakimberdi(ар.-ўз.) – “Ҳакимберган” билан маънодош.

Ҳакимқул, Hakimqul(ар.-ўз.) – ҳар бир тадбирини ҳикмат билан амалга оширувчи Аллоҳнинг бандаси.

Ҳалим, Halim(ар.) – мулойим, меҳрибон, кўнгилчан, ҳалим.

Ҳалима, Halima(ар.) – “Ҳалим”нинг муаннас шакли.

Ҳамдон, Ҳамдон (ар.) – Аллоҳ таолога кўп ҳамду-сано айтувчи.

Ҳамза, Hamza (ар.), (э.и.) – кўкат; нордон; чучук; ўткир * Ҳамза ибн Абдулмуттолиб ибн Ҳошим ибн Абдуманоф ал-Қуроший ал-Ҳошимий (Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг амакилари ва эмикдош акалари, Ҳамза у зотдан икки ёш катта бўлган, пайғамбарликнинг иккинчи йилида Исломга кирган, Расулуллоҳ у билан Зайд ибн Ҳорисани ўзаро биродар тутинтириб қўйганлар. Ҳамза “Асадурроҳман” (“Раҳмон сифатли Аллоҳнинг шери”, яъни кучли, шижоатли бандаси) ва “Асаду росулиллаҳ” (“Расулуллоҳнинг шери”) лақаблари билан танилган, Шаввол ойининг ўрталарида Уҳуд жангида шаҳид бўлган).

Ҳамзаали, Hamzaali– “Ҳамза” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Ҳамзамурод, Hamzamurod(ар.) – “Ҳамза” ва “Мурод” исмлари бирикмаси.

Ҳаммод, Hammod (ар.) – Аллоҳ таолога кўплаб ҳамду сано айтувчи * 1) Ҳаммод ибн Абу Сулаймон ал-Ашъарий (кичик тобеин, Абу Мусо ал-Ашъарийнинг мавлоси, мужтаҳид олимлардан, Ҳанафий мазҳаби асосчиси Абу Ҳанифанинг устози), 2) Ҳаммод ибн Нажийҳ ар-Розий (катта табаа тобеин), 3) Ҳаммод ибн Салама ибн Дийнор ал-Басрий (табаа тобеин), 4) Ҳаммод ибн Зайд ибн Дирҳам Абу Исмоил ал-Аздий ал-Жаҳзомий (табаа тобеин), 5) Ҳаммод ибн Масъада Абу Саид ал-Басрий (кичик табаа тобеин).

Ҳаммода, Hammoda(ар.) – “Ҳаммод”нинг муаннас шакли.

Ҳаммам, Hammom (ар.) – қалбида солиҳ амаллар қилишни ва яхшилик касб этишни ният қилиб юрувчи; Охират ғами билан яшовчи (ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам томонларидан энг яхши исм дея таърифланган исмлардан бири – “Ҳорис” ва “Ҳаммам”) * 1) Ҳаммам ибн Ҳорис ибн Қайс ибн Амр ан-Нахаъий ал-Куфий (катта тобеин), 2) Ҳаммам ибн Мунаббиҳ ибн Комил ибн Сайж Абу Уқба ал-Йамоний (тобеин), 3) Ҳаммам ибн Яҳё ибн Дийнор Абу Абдуллоҳ ал-Авзий ал-Муҳаллимий (катта табаа тобеин).

Ҳаммама, Hammoma(ар.) – “Ҳаммам”нинг муаннас шакли.

Ҳанафий, Hanafiy(ар.) – бут-санамларга ибодат қилишдан сақланувчи, Аллоҳни Ягона илоҳ деб тан олувчи; тўғри, ҳақиқий; мустаҳкам, собит; Ҳанафий мазҳабига мансуб.

Ҳанафия, Hanafiya(ар.) – “Ҳанафий”нинг муаннас шакли.

Ҳанбал, Hanbal (ар.) – денгиз; бўйи паст, аммо гўштдор * Ҳанбал ибн Исҳоқ ибн Ҳанбал Абу Али аш-Шайбоний (Имом Аҳмад ибн Ҳанбалнинг амакиваччаси, фақиҳ олимлардан бўлган).

Ҳаниф, Hanif (ар.) – “Ҳанафий” билан маъноси бир хил * Ҳаниф ибн Рустам ал-Муаззин ал-Куфий (катта табаа тобеин).

Ҳанифа, Hanifa (ар.) – “Ҳаниф”нинг муаннас шакли.

Ҳанон, Hanon(ар.), (а.и.) – меҳрибон, раҳмдил, шафқатли.

Ҳарис, Haris(ар.) – ҳарисманд, ташна, умидвор; одамларнинг иймонга келишларига ҳарисманд бўлган, уларнинг ҳидоятга мушарраф бўлишларидан умид қилувчи (мазкур исм Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг сифатларидандир. У зот соллаллоҳу алайҳи ва саллам қавмлари иймонга келишига ўта ҳарисманд эдилар).

Ҳариса, Harisa(ар.) – “Ҳарис”нинг муаннас шакли.

Ҳармала, Harmala (ар.), (э.и.) – кунжутга ўхшаш дон тури * 1) Ҳармала ибн Абдуллоҳ ат-Тамимий ал-Анбарий (саҳобий), 2) Ҳармала (тобеин, Усома ибн Зайд ибн Ҳориса ал-Калбий ал-Маданийнинг мавлоси), 3) Ҳармала ибн Иёс Абу Ҳармала аш-Шайбоний (тобеин).

Ҳасан, Hasan (ар.) – яхши; чиройли, кўркам * 1) Ҳасан ибн Али ибн Абу Толиб Абу Муҳаммад ал-Қуроший ал-Ҳошимий (машҳур саҳобий, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг севимли набиралари), 2) Ҳасан ибн Усома ибн Зайд ибн Ҳориса ал-Калбий ал-Маданий (тобеин), 3) Ҳасан ибн Суҳайл ибн Абдураҳмон ибн Авф ал-Қуроший аз-Зуҳрий (тобеин), 4) Ҳасан ибн Муҳаммад ибн Али ибн Абу Толиб Абу Муҳаммад ал-Қуроший ал-Ҳошимий (тобеин), 5) Ҳасан ибн Язид ал-Ижлий (катта тобеин), 6) Ҳасан ибн Ясор Абу Саид ал-Басрий (машҳур тобеин), 7) Ҳасан ибн Аммор ибн Али аш-Шурунбилолий ал-Мисрий (ҳанафий фақиҳи, “Нурул ийзоҳ” асари муаллифи).

Ҳасана, Hasana(ар.) – “Ҳасан”нинг муаннас шакли.

Ҳасанали, Hasanali(ар.) – “Ҳасан” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Ҳасин, Hasin(ар.) – (“сод” билан) мустаҳкам, маҳкам, бақувват.

Ҳасина, Hasina(ар.) – “Ҳасин”нинг муаннас шакли.

Ҳассон, Hasson (ар.) – одамларга кўп яхшиликлар қилувчи * 1) Ҳассон ибн Собит ибн Мунзир ибн Ҳаром ибн Амр Абу Абдураҳмон ал-Ансорий ан-Нажжорий (саҳобий, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг шоирлари бўлган), 2) Ҳассон ибн Курайб Абу Курайб ал-Ҳимярий ар-Руайний (катта тобеин), 3) Ҳассон ибн Зомрий (тобеин), 4) Ҳассон ибн Билол ал-Музаний ал-Басрий (тобеин).

Ҳассона, Hassona(ар.) – “Ҳассон”нинг муаннас шакли.

Ҳафс, Hafs (ар.) – жасур, довюрак * 1) Ҳафс ибн Осим ибн Умар ибн Хаттоб ал-Қуроший ал-Адавий (тобеин, Исо ибн Ҳафс ибн Осимнинг отаси, Убайдуллоҳ ибн Умарнинг бобоси), 2) Ҳафс ибн Абдуллоҳ ал-Лайсий ал-Басрий (тобеин), 3) Ҳафс ибн Убайдуллоҳ ибн Анас ибн Молик ал-Ансорий ал-Басрий (тобеин), 4) Ҳафс ибн Умар ибн Саъд ал-Қуроз ал-Маданий (тобеин), 5) Ҳафс ибн Умар ибн Абдураҳмон ибн Авф ал-Қуроший аз-Зуҳрий ал-Маданий (кичик тобеин).

Ҳафса, Hafsa (ар.), (а.и.) – “Ҳафс”нинг муаннас шакли * 1) Ҳафса бинти Умар ибн Хаттоб ал-Адавийя (уммул мўминийн, Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг завжаи мутоҳҳаролари), 2) Ҳафса бинти Абдураҳмон ибн Абу Бакр Сиддиқ (тобеийя), 3) Ҳафса бинти Сирийн Умму Ҳузайл ал-Басрийя (тобеийя).

Ҳақиқат, Haqiqat(ар.), (а.и.) – одил, ҳаққоний (“Адолат” исмининг маънодош шакли).

Ҳаққул, Haqqul(ар.-ўз.) – ҳақни зоҳир қилувчи Аллоҳнинг бандаси.

Ҳибатуллоҳ, Hibatulloh(ар.), (э.и.) – Аллоҳнинг туҳфаси, инъоми.

Ҳидоят, Hidoyat(ар.), (а.и.) – Тўғри Йўлда юрувчи; Тўғри Йўлга бошловчи.

Ҳидоятуллоҳ, Hidoyatulloh(ар.), (э.и.) – Аллоҳнинг ҳидоятига мушарраф бўлган банда.

Ҳизом, Hizom(ар.) – қатъиятли, бир сўзли; иродали.

Ҳикмат, Hikmat(ар.), (э.и.) – ақлли, доно, донишманд, ҳаким.

Ҳикматуллоҳ, Hikmatulloh(ар.), (э.и.) – Аллоҳнинг ҳикматли амалларни бажарувчи бандаси; Аллоҳнинг ҳикматли тадбирларини англаб етувчи.

Ҳилол, Hilol (ар.) – янги чиққан ой номи (доимо ғайратли, шижоатли бўлсин, деган ниятда қўйиладиган исм) * 1) Ҳилол ибн Абу Ҳилол ал-Асламий (саҳобий), 2) Ҳилол ибн Умайя ибн Омир ибн Қайс ал-Ансорий ал-Воқифий (саҳобий, Табук ғазотидан қатнаша олмаган, Аллоҳ таолонинг мағфиратига ноил бўлган уч кишидан бири), 3) Ҳилол ибн Омир ал-Басрий (катта тобеин), 4) Ҳилол ибн Абу Ҳилол ал-Маданий (тобеин), 5) Ҳилол ибн Усома ал-Фиҳрий ал-Маданий (тобеин), 6) Ҳилол ибн Ясоф Абу Ҳасан ал-Ашжаъий (тобеин).

Ҳилола, Hilola (ар.) – “Ҳилол”нинг муаннас шакли.

Ҳинд, Hind (ар.), (а.э.и.) – 1) Ҳинд бинти Суҳайл ибн Муғийра ибн Абдуллоҳ ибн Умар ибн Махзум Умму Салама ал-Қурошийя ал-Махзумийя (Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг завжалари, ҳижрий тўртинчи йилда ўз никоҳларига олганлар, бундан олдин у Абу Салама ибн Абдулъасад ибн Муғийранинг завжаси бўлган, Абу Салама жароҳат туфайли оламдан ўтгач, Умму Салама Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг никоҳларига кирган), 2) Ҳинд бинти Утба ибн Робийъа ибн Абдушамс ал-Қурошийя (саҳобия, Муовия ибн Абу Суфённинг онаси, Макка фатҳи куни мусулмон бўлган, ҳижрий 14 йили вафот этган), 3) Ҳинд ибн Абу Ҳола Наббош ибн Зурора ат-Тамимий ал-Усайдий (саҳобий, Хадийжа бинти Хувайлид онамизнинг аввалги завжаларидан бўлган ўғиллари, Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам уни ўз тарбияларига олганлар), 4) Ҳинд бинти Ҳорис ал-Хосъамий (тобеийя), 5) Ҳинд бинти Ҳорис ал-Фиросийя (тобеийя), 6) Ҳинд бинти Шарик ибн Забон ал-Басрийя (тобеийя).

Ҳишом, Hishom (ар.) – бўлувчи, ушатувчи; тақсимловчи * 1) Ҳишом ибн Ҳаким ибн Ҳизом ибн Асад ал-Қуроший ал-Асадий (саҳобий, Зайнаб бинти Аввомнинг ўғли, Зубайр ибн Аввомнинг жияни), 2) Ҳишом ибн Омир ибн Умайя ибн Хашхош ибн Молик ибн Омир ибн Ғонм ибн Молик ибн Нажжор ал-Ансорий ан-Нажжорий (саҳобий, Саъд ибн Ҳишомнинг отаси), 3) Ҳишом ибн Зайд ибн Анас ибн Молик ал-Ансорий (кичик тобеин), 4) Ҳишом ибн Урва ибн Зубайр ибн Аввом Абул Мунзир ал-Қуроший ал-Асадий (кичик тобеин, фақиҳ олим), 5) Ҳишом ибн Амр ал-Фазорий (кичик тобеин).

Ҳожар, Hojar(қад.яҳ.-ар.) – ҳижрат қилувчи (Иброҳим алайҳис саломнинг завжаси – Исмоил алайҳис салом онасининг исми).

Ҳозим, Hozim (ар.) – ақлли, қатъиятли * Ҳозим ибн Ҳармала ал-Ғифорий (саҳобий).

Ҳозима, Hozima(ар.) – “Ҳозим”нинг муаннас шакли.

Ҳозиқ, Hoziq(ар.) – билимдон, уста, моҳир, ўз касбининг устаси.

Ҳоким, Hokim(ар.) – бошлиқ, раҳбар; ўз нафсига ҳоким.

Ҳомид, Homid (ар.) – Аллоҳ таолога ҳамд айтувчи * 1) Ҳомид ибн Умар ибн Ҳафс ибн Умар ибн Убайдуллоҳ ибн Абу Бакра Абу Абдураҳмон ас-Сақофий ал-Бакровий (табаа тобеинлардан илм олган, ишончли ҳадис ровийси), 2) Ҳомид ибн Яҳё ибн Ҳониъ Абу Абдуллоҳ ал-Балхий (табаа тобеинлардан илм олган, ишончли ҳадис ровийси).

Ҳомида, Homida(ар.) – “Ҳомид”нинг муаннас шакли.

Ҳомидали, Homidali(ар.) – “Ҳомид” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Ҳомидуддин, Homiduddin(ар.) – Ислом динини мақтовчи, унинг ҳақ дин эканини одамларга тушинтирувчи.

Ҳомил, Homil(ар.) – бандалик вазифасини кўтарувчи; Қуръони каримни тўлиқ ёд олиб, унга амал қилувчи.

Ҳомий, Homiy(ар.) – ҳимоя қилувчи, сақловчи; қўллаб-қувватловчи; Ислом динини душманлар адоватидан, иғво-туҳматларидан ҳимоя қилувчи.

Ҳомия, Homiya(ар.) – “Ҳомий”нинг муаннас шакли.

Ҳонеъ, Hone’(ар.) – тайёрловчи, ҳозирловчи; берувчи, карам кўрсатувчи * 1) Ҳонеъ ибн Язид ибн Наҳик ибн Дурайд Абу Шурайҳ ал-Мазҳижий (саҳобий, Шурайҳ ибн Ҳонеънинг отаси), 2) Ҳонеъ (катта тобеин, Али ибн Абу Толибнинг мавлоси), 3) Ҳонеъ Абу Саид ал-Барбарий (тобеин, Усмон ибн Аффоннинг мавлоси), 4) Ҳонеъ ибн Кулсум ибн Абдуллоҳ ибн Шарик ибн Замзам ал-Киноний (тобеин), 5) Ҳонеъ ибн Абдуллоҳ ибн Шиххир ибн Авф ибн Каъб ибн Вақдон ал-Омирий ал-Басрий (тобеин).

Ҳонеъа, Hone’a(ар.) – “Ҳонеъ”нинг муаннас шакли.

Ҳорис, Horis (ар.) – деҳқончилик қилувчи, зироат билан шуғулланувчи; дунё ва Охирати учун амал қилувчи (ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам томонларидан энг яхши исм дея таърифланган исмлардан бири – “Ҳорис ва “Ҳаммам”) * 1) Ҳорис ибн Навфал ибн Ҳорис ибн Абдулмуттолиб ибн Ҳошим ибн Абдуманоф ал-Қуроший ал-Ҳошимий ал-Маккий (саҳобий, Абдуллоҳ ибн Ҳорис ибн Навфалнинг отаси), 2) Ҳорис ибн Амр ал-Ансорий (саҳобий, Бароъ ибн Озибнинг амакиси, баъзи манбаларида “тоғаси”, дейилган), 3) Ҳорис ибн Абдуллоҳ ибн Авс ас-Сақофий ал-Ҳижозий (саҳобий), 4) Ҳорис ибн Уқайс ал-Уклий (саҳобий), 5) Ҳорис ибн Ҳорис Абу Молик ал-Ашъарий аш-Шомий (саҳобий), 6) Ҳорис ибн Ҳотиб ибн Амр ибн Убайд ал-Ансорий (саҳобий), 7) Ҳорис ибн Ҳассон ибн Калада ал-Бакрий аз-Зуҳалий ал-Омирий (саҳобий).

Ҳориса, Horisa (ар.), (э.а.и.) – “Ҳорис”нинг муаннас шакли, аммо эркаклар исми * 1) Ҳориса ибн Ваҳб ал-Хузоъий (саҳобий), 2) Ҳориса ибн Мудорриб ал-Абдий ал-Куфий (тобеин).

Ҳорун, Horun (ар.-қад.яҳ.) – бой, бадавлат; посбон, қўриқчи * 1) Ҳорун ибн Имрон ибн Йасҳар ибн Моҳайс бани Лова ибн Яъқуб ибн Исҳоқ ибн Иброҳим алайҳис салом (Мусо алайҳис саломнинг акаси, Аллоҳ таоло уни Мусога ёрдамчи қилиб юборган), 2) Ҳорун ибн Абу Исо Абу Абдуллоҳ аш-Шомий (тобеин, Муҳаммад ибн Исҳоқнинг котиби, Абдуллоҳ ибн Ҳоруннинг отаси), 3) Ҳорун ибн Саъд ал-Куфий (тобеин), 4) Ҳорун ибн Умму Ҳониъ (тобеин), 5) Ҳорун ибн Саъд ал-Ҳижозий ал-Маданий (катта табаа тобеин).

Ҳосил, Hosil(ар.) – муваффаққиятга эришувчи, касб қилувчи; натижа, самарага етувчи.

Ҳосила, Hosila(ар.) – “Ҳосил”нинг муаннас шакли.

Ҳотим, Hotim (ар.) – жавоб берувчи; лозим тутувчи; бирон ишни қатъият билан амалга оширувчи * 1) Ҳотим ибн Ҳурайс ат-Тоий (тобеин), 2) Ҳотим ибн Маймун Абу Саҳл ал-Килобий (табаа тобеин), 3) Ҳотим ибн Вардон ибн Маҳрон Абу Солиҳ ас-Саъдий (табаа тобеин).

Ҳотима, Hotima(ар.) – “Ҳотим”нинг муаннас шакли.

Ҳошим, Hoshim (ар.) – тақсимловчи, улашувчи; ҳурматли, обрўъли (Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг катта боболари – Абдулмутталибнинг отаси Амр қаҳатчилик йилларида халққа кўп миқдорда таом ва сув тарқатгани боис одамлар томонидан унга “Ҳошим” лақаби берилган) * 1) Ҳошим ибн Барид Абу Али ал-Куфий (кичик тобеин), 2) Ҳошим ибн Билол Абу Ақийл ад-Димашқий (кичик тобеин), 3) Ҳошим ибн Саид Абу Исҳоқ ал-Басрий (табаа тобеин), 4) Ҳошим ибн Махлад ибн Иброҳим ас-Сақофий ал-Марвазий (табаа тобеин), 5) Ҳошим ибн Қосим ибн Муслим Абу Назр ал-Бағдодий (кичик табаа тобеин).

Ҳошимали, Hoshimali(ар.) – “Ҳошим” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Ҳошиманвар, Hoshimanvar(ар.) – “Ҳошим” ва “Анвар” исмлари бирикмаси.

Ҳошимаҳмад, Hoshimahmad(ар.) – “Ҳошим” ва “Аҳмад” исмлари бирикмаси.

Ҳошиммаҳмуд, Hoshimmahmud(ар.) – “Ҳошим” ва “Маҳмуд” исмлари бирикмаси.

Ҳошиммуҳаммад, Hoshimmuhammad(ар.) – “Ҳошим” ва “Муҳаммад” исмлари бирикмаси.

Ҳубоба, Huboba(ар.) – севувчи, ҳабиб; севилувчи, маҳбуб * Ҳубоба бинти Ажлон ал-Басрийя (катта табаа тобеийя).

Ҳуваййиса, Huvayyisa (ар.), (э.и.) – Ҳуваййиса ибн Масъуд ибн Каъб ибн Омир ибн Адий Абу Саид ал-Ансорий ал-Авсий (саҳобий).

Ҳувайрис, Huvayris(ар.) – “Ҳорис”нинг кичрайтирма шакли.

Ҳувайриса, Huvayrisa(ар.) –“Ҳувайрис”нинг муаннас шакли.

Ҳувайтиб, Huvaytib(ар.) – “Ҳотиб”нинг кичрайтирма шакли * Ҳувайтиб ибн Абдулъуззо ибн Абу Қайс ибн Абдувадд ибн Наср ибн Молик ибн Ҳасл ибн Омир ибн Луай Абу Муҳаммад ал-Қуроший ал-Омирий ал-Маккий (саҳобий).

Ҳуд, Hud– 1) Ҳуд ибн Абдуллоҳ ибн Рабоҳ ибн Халуд ибн Од ибн Авс ибн Ирам ибн Сом ибн Нуҳ алайҳис салом (Аллоҳ таолонинг пайғамбарларидан, Од қабиласига элчи қилиб юборилган), 2) Ҳуд ибн Абдуллоҳ ибн Саъд ал-Абдий ал-Асрий (тобеин).

Ҳуда, Huda(ар.), (а.и.) – ҳидоят, Тўғри Йўл (“Ҳидоят” исмининг маънодош шакли).

Ҳужжа, Hujja(ар.), (а.и.) – ҳужжат, далил, исбот.

Ҳужжатуллоҳ, Hujjatulloh(ар.), (э.и.) – Аллоҳнинг ҳужжати, далили, исботи.

Ҳузайл, Huzayl (ар.) – тез юрувчи * Ҳузайл ибн Ҳакам Абулмунзир ал-Аздий ал-Басрий (табаа тобеин).

Ҳузайм, Huzaym(ар.) – Ҳузайм ибн Амр ас-Саъдий (саҳобий, Зиёд ибн Ҳузаймнинг отаси).

Ҳузайфа, Huzayfa (ар.), (э.и.) – кесувчи, тушириб қолдирувчи * 1) Ҳузайфа ибн Ямон ибн Жобир ибн Усайд Абу Абдуллоҳ ал-Абсий (машҳур саҳобий, “Соҳибус сирр” – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам махфий сирларини айнан шу саҳобийга айтар эдилар, чунки мазкур саҳобийнинг сир сақлаб истеъдоди ниҳоятда кучли бўлган), 2) Ҳузайфа ибн Усайд ал-Ғифорий (саҳобий), 3) Ҳузайфа ибн Абу Ҳузайфа ал-Аздий (тобеин), 4) Ҳузайфа ал-Бориқий (тобеин).

Ҳумайд, Humayd(ар.) – Аллоҳ таолога кўп ҳамду-сано айтувчи * 1) Ҳумайд ибн Абдураҳмон ибн Авф Абу Иброҳим ал-Қуроший аз-Зуҳрий (катта тобеин), 2) Ҳумайд ибн Абдураҳмон ал-Ҳимярий ал-Басрий (тобеин, Ибн Сийрин: “У Басра аҳлининг энг фақиҳ кишисидир”, деган), 3) Ҳумайд ибн Абдураҳмон ибн Авф ар-Рувосий (тобеин), 4) Ҳумайд ибн Молик ибн Хайсам ал-Ҳижозий (тобеин), 5) Ҳумайд ибн Рофеъ Абу Афлаҳ ал-Ансорий (тобеин), 6) Ҳумайд ибн Ҳилол ибн Ҳубайра Абу Наср ал-Басрий (тобеин, катта олим зотлардан бўлган).

Ҳумайда, Humayda(ар.), (э.и.) – “Ҳумайд”нинг муаннас шакли * 1) Ҳумайда (тобеийя), 2) Ҳумайда бинти Убайда ибн Рифоъа Умму Яҳё ал-Ансорийя аз-Зуроқийя (кичик тобеийя, Исҳоқ ибн Абдуллоҳ ибн Абу Талҳанинг завжаси).

Ҳумайза, Humayza(ар.), (а.э.и.) – (“зод” билан) нордон, аччиқ * 1) Ҳумайза ибн Шамарзал ал-Асадий ал-Куфий (тобеин), 2) Ҳумайза бинти Ёсир (тобеийя).

Ҳумайра, Humayra (ар.) – қизил, қизғиш; ҳаёдан қизариб кетувчи (мазкур исм Оиша розийаллоҳу анҳо онамизнинг лақаблари, шарафли номлари саналади, ҳадисларнинг бирида: “Мана бу Ҳумайродан Динингизнинг ярмини олинглар”, дейилган).

Ҳумом, Humom(ар.) – жаноб; шижоатли, жасур; сахий, карамли, ҳимматли.

Ҳунайн, Hunayn(ар.) – Макка ва Тоиф орасидаги водий номи * 1) Ҳунайн Абу Абдуллоҳ ал-Қуроший ал-Ҳошимий (саҳобий, Абдуллоҳ ибн Аббоснинг мавлоси, Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламга хизмат қилган), 2) Ҳунайн ибн Абу Ҳаким ал-Қуроший ал-Умавий ал-Мисрий (кичик тобеинлар билан замондош бўлган ишончли ҳадис ровийси).

Ҳунайф, Hunayf(ар.) – “Ҳаниф”нинг кичрайтирма шакли.

Ҳунайфа, Hunayfa(ар.) – “Ҳунайф”нинг муаннас шакли.

Ҳурайр, Hurayr(ар.) – (“ҳойи ҳутий” билан) Ҳурайр ибн Абдураҳмон ибн Рофеъ ибн Хадийж ал-Ансорий ал-Маданий (кичик тобеин).

Ҳурайс, Hurays(ар.) – “Ҳарис”нинг кичрайтирма шакли * 1) Ҳурайс ибн Зуҳайр ал-Куфий (катта тобеин), 2) Ҳурайс ал-Узрий (тобеин), 3) Ҳурайс ибн Аблаж ас-Салиҳий аш-Шомий (тобеин).

Ҳурайса, Huraysa(ар.) – “Ҳурайс”нинг муаннас шакли.

Ҳусайн, Husayn (ар.) – “Ҳасан”нинг кичрайтирма шакли * 1) Ҳусайн ибн Али ибн Абу Толиб Абу Абдуллоҳ ал-Қуроший ал-Ҳошимий (Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг севимли набиралари, у зот Ҳусайн ҳақида: “Ҳусайн мендан ва мен Ҳусайнданман, Ҳусайнни яхши кўрган бандани Аллоҳ яхши кўради”, деганлар), 2) Ҳусайн ибн Ҳорис ал-Куфий (тобеин), 3) Ҳусайн ибн Соиб ибн Абу Лубоба ибн Абдулмунзир ал-Ансорий ал-Авсий (тобеин, Ҳажжож ибн Муслимнинг укаси), 4) Ҳусайн ибн Абдуллоҳ ибн Убайдуллоҳ ибн Аббос ибн Абдулмуттолиб Абу Абдуллоҳ ал-Қуроший ал-Ҳошимий (кичик тобеин), 5) Ҳусайн ибн Али ибн Ҳусайн ибн Али ибн Абу Толиб ал-Қуроший ал-Ҳошимий (катта табаа тобеин, “кичик Ҳусайн” деб аталган).

Ҳусайна, Husayna(ар.) – “Ҳусайн”нинг муаннас шакли.

Ҳусайнали, Husaynali(ар.) – “Ҳусайн” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Ҳусайнаҳмад, Husaynahmad(ар.) – “Ҳусайн” ва “Аҳмад” исмлари бирикмаси.

Ҳусайнмаҳмуд, Husaynmahmud(ар.) – “Ҳусайн” ва “Маҳмуд” исмлари бирикмаси.

Ҳусайнмурод, Husaynmurod(ар.) – “Ҳусайн” ва “Мурод” исмлари бирикмаси.

Ҳусайнмуҳаммад, Husaynmuhammad(ар.) – “Ҳусайн” ва “Муҳаммад” исмлари бирикмаси.

Ҳусан, Husan – “Ҳусайн” исмининг бузилган шакли. Аслида “Ҳусан” эмас, балки “Ҳусайн” бўлиши керак. Аммо бизда шундай талаффуз қилишга одатланилган.

Ҳусна, Husna(ар.) – “Аҳсан”нинг муаннас шакли.

Ҳусниддин, Husniddin(ар.) – Ислом динининг чиройи, кўрки, файзи.

Ҳусний, Husniy(ар.) – чиройли, кўркам, хушбичим.

Ҳусния, Husniya(ар.) – “Ҳусний”нинг муаннас шакли.

Ҳусойн, Husoyn(ар.) – (“сод” ҳарфи билан) “Ҳасин” исмининг кичрайтирма шакли * 1) Ҳусойн ибн Авс ан-Наҳшалий (саҳобий, Зиёд ибн Ҳусойннинг отаси), 2) Ҳусойн ибн Убайд ибн Халаф Абу Имрон ал-Хузоъий (саҳобий, Имрон ибн Ҳусойннинг отаси), 3) Ҳусойн ибн Авф ал-Хосъамий ал-Маданий (саҳобий), 4) Ҳусойн ибн Миҳсон ал-Ансорий ал-Хотмий ал-Маданий ал-Ашҳалий (саҳобий), 5) Ҳусойн ибн Ваҳваҳ ал-Ансорий ал-Авсий ал-Маданий (саҳобий), 6) Ҳусойн ибн Жундуб ибн Амр ибн Ҳорис ибн Ваҳший ибн Молик ибн Робийъа Абу Зубён ал-Жанбий ал-Куфий (катта тобеин), 7) Ҳусойн ибн Қабийса ал-Фазорий ал-Куфий (катта тобеин), 8) Ҳусойн ибн Молик ибн Хашхош ат-Тамимий ал-Анбарий (катта тобеин), 9) Ҳусойн ибн Муҳаммад ал-Ансорий ас-Солимий ал-Маданий (катта тобеин).

Ҳусойна, Husoyna(ар.) – “Ҳусойн”нинг муаннас шакли.

Ҳусомиддин, Husomiddin(ар.) – Ислом динининг қиличи (“Сайфиддин” исми билан маънодош).

Ҳушайм, Hushaym(ар.) – “Ҳишом”га қаранг.

Ҳушайма, Hushayma(ар.) – “Ҳушайм”нинг муаннас шакли.

Ғ

Подробности: Бўлим: Исмлар; Чиққан санаси: 02 Апрель 2013; (Нашр қилинган санаси)

Ғазила, G’azila(ар.) – тўғри, ҳалол, инсофли.

Ғайбуллоҳ, G’aybulloh(ар.) – Аллоҳнинг ғайби; Аллоҳнинг илми ладунига сазовор бўлган банда.

Ғайрат, G’ayrat(ар.) – шижоатли, ғайратли; ғайур – ўз аҳли-аёлини номаҳрамлардан қизғанадиган.

Ғайрон, G’ayron(ар.) – аҳли-аёлини номаҳрамлардан қизғанувчи, рашк қилувчи, ғаюр.

Ғайро, G’ayro(ар.) – завжини номаҳрам аёллардан рашк қилувчи мўмина (“Ғайрон”нинг муаннас шакли).

Ғалаба, G’alaba(ар.) – ғалаба қозонувчи, муваффаққиятга эришувчи (“Зафар” исмининг маънодош шакли).

Ғани, G’ani(ар.) – бой, бадавлат, таъмадан беҳожат, фақат Аллоҳгагина муҳтож бўлган банда.

Ғассон, G’asson(ар.) – 1) Ғассон ибн Ағорр ибн Ҳасийн ибн Авс Абу Ағорр ан-Наҳшалий (катта табаа тобеин), 2) Ғассон ибн Барзийн Абу Миқдом ат-Туҳавий (катта табаа тобеин), 3) Ғассон ибн Авф ал-Мозиний ал-Басрий (табаа тобеин), 4) Ғассон ибн Музар Абу Музар ал-Аздий Ан-Намарий (табаа тобеин).

Ғаффорберган, G’afforbergan(ар.-ўз.) – бандаларининг гуноҳларини доимий тарзда кечириб турувчи Аллоҳ берган фарзанд.

Ғаффорберди, G’afforberdi(ар.-ўз.) – “Ғаффорберган” билан маънодош.

Ғаффорқул, G’afforqul(ар.-ўз.) – бандаларининг гуноҳ ва маъсиятларини давомли суратда мағфират қилувчи Аллоҳнинг бандаси.

Ғаюр, G’ayur(ар.) – ўз аҳлини бошқалардан ўта рашк қилувчи, қизғанувчи.

Ғаюра, G’ayura(ар.) – “Ғаюр”нинг муаннас шакли.

Ғиёс, G’iyos (ар.) – ёрдам, кўмак, мадад (“Авн”, “Наср” исмларининг маънодош шакли) * Ғиёс ибн Жаъфар аш-Шомий ар-Роҳабий (табаа тобеинлардан илм олган, ишончли ҳадис ровийси).

Ғиёсуддин, G’iyosuddin (ар.) – Ислом диннинг ёрдами; Диннинг ривожланиши учун ҳисса қўшувчи.

Ғозий, G’oziy(ар.) – Дин йўлида курашиб, ғолиб чиқувчи.

Ғозийуддин, G’oziyuddin(ар.) – “Ғозий” исмининг хос шакли.

Ғозиислом, G’oziislom(ар.) – айнан “Ғозийуддин” маъносида.

Ғозия, G’oziya(ар.) – “Ғозий”нинг муаннас шакли.

Ғолиб, G’olib (ар.) – ғолиб, музаффар, зафар қучувчи * Ғолиб ибн Ҳузайл Абулҳузайл ал-Авдий ал-Куфий (тобеин).

Ғолиба, G’oliba (ар.) – “Ғолиб”нинг муаннас шакли.

Ғолия, G’oliya(ар.) – қимматбаҳо, камёб, қадрли, ҳурматли.

Ғулом, G’ulom(ар.) – хизматкор; банда, қул.

Ғуломали, G’ulomali(ар.) – “Ғулом” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Ғуломъазиз, G’ulom’aziz(ар.) – улуғ ва буюк Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломъазим, G’ulom’azim(ар.) – улуғ ва буюк Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломъалий, G’ulom’aliy(ар.) – улуғ мартабали Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломанвар, G’ulomanvar(ар.) – “Ғулом” ва “Анвар” исмлари бирикмаси.

Ғуломаҳмад, G’ulomahmad(ар.) – “Ғулом” ва “Аҳмад” исмлари бирикмаси.

Ғуломжаббор, G’ulomjabbor(ар.) – бандалар ишини ислоҳ қилувчи Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломиддин, G’ulomiddin(ар.) – Ислом Дини учун хизмат қилувчи, Дин хизматчиси, Ислом фидокори.

Ғуломкабир, G’ulomkabir(ар.) – улуғ Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломкарим, G’ulomkarim(ар.) – саховати кенг бўлган Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломмажид, G’ulommajid– улуғ ва ҳамду санога муносиб Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломмалик, G’ulommalik(ар.) – Қиёмат кунида мутлоқ Подшоҳ бўладиган Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломмаҳбуб, G’ulommahbub(ар.) – Аллоҳнинг севимли бандаси.

Ғуломмаҳмуд, G’ulommahmud(ар.) – мақтовга сазовор амалларни қилувчи банда.

Ғуломмуҳаммад, G’ulommuhammad(ар.) – “Ғулом” ва “Муҳаммад” исмлари бирикмаси.

Ғуломназир, G’ulomnazir(ар.) – “Ғулом” ва “Назир” исмлари бирикмаси.

Ғуломраҳим, G’ulomrahim(ар.) – Раҳмли Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломраҳмон, G’ulomrahmon(ар.) – Меҳрибон Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломризо, G’ulomrizo(ар.) – “Ғулом” ва “Ризо” исмлари бирикмаси.

Ғуломуллоҳ, G’lomulloh(ар.) – Аллоҳнинг хизматкори, Аллоҳ йўлида хизмат қилувчи.

Ғуломшакур, G’ulomshakur(ар.) – бандалари амалга оширган оз амалга ҳам кўплаб савоблар берувчи Аллоҳнинг бандаси; Аллоҳ таолога кўп шукр қилувчи банда.

Ғуломқодир, G’ulomqodir(ар.) – ҳар бир нарсага қодир Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломғафур, G’ulomg’afur(ар.) – бандаларининг гуноҳларини доимий суратда кечириб турувчи Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломҳаким, G’ulomhakim(ар.) – ҳикмат Соҳиби Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломҳасан, G’ulomhasan(ар.) – чиройли ва одобли банда.

Ғуломҳафиз, G’ulomhafiz(ар.) – бандаларини турли мусибат ва офатлардан сақлаб турувчи Аллоҳнинг бандаси.

Ғуломҳусайн, G’ulomhusayn(ар.) – “Ғуломҳасан”нинг кичрайтирма шакли.

Ғусн, G’usn(ар.) – дарахт шох-шаббаси.

Ғусойн, G’usoyn(ар.) – “Ғусн”нинг кичрайтирма шакли.

Ғусойна, G’usoyna(ар.) – “Ғусойн”нинг кичрайтирма шакли.

Ғуфрон, Ғуфрон (ар.), (э.и.) – Аллоҳ таолодан истиғфор сўровчи.

Я

Подробности: Бўлим: Исмлар; Чиққан санаси: 02 Апрель 2013; (Нашр қилинган санаси)

Язид, Yazid (ар.) – кўпаядиган, зиёда бўладиган, ривожланадиган * 1) Язид ибн Абу Суфён (Сохр) ибн Ҳарб ибн Умайя Абу Холид ал-Қуроший ал-Умавий (машҳур саҳобий, Муовия ибн Абу Суфённинг туғишган биродари), 2) Язид ибн Асвад ас-Сувоий (саҳобий), 3) Язид ибн Собит ибн Заҳҳок ал-Ансорий (саҳобий, Зайд ибн Собитнинг акаси), 4) Язид ибн Саид ибн Сумома ибн Асвад ибн Абдуллоҳ ибн Ҳорис ал-Киндий (саҳобий, Соиб ибн Язиднинг отаси), 5) Язид ибн Салама ибн Язид ибн Мушажжиаъ ибн Мажмаъ ибн Молик ал-Жуъфий (саҳобий), 6) Язид ибн Шайбон ал-Аздий (саҳобий), 7) Язид ибн Унайс ал-Ҳузалий ал-Маданий (катта тобеин), 8) Язид ибн Ҳавтакийя ат-Тамимий (катта тобеин).

Ямин, Yamin (ар.) – Қиёмат кунида номаи аъмоли ўнг тарафидан бериладиган, ўнг тараф соҳиби бўладиган банда (яхши ният билан қўйиладиган исм).

Ярмул, Yarmul(ар.) – “Рамла”га қаранг.

Ясир, Yasir (ар.) – “Саҳл” исми билан маънодош * 1) Ясир ибн Амр Абул Хиёр ал-Куфий ал-Муҳорибий (саҳобий), 2) Ясир ибн Амийла ал-Фазорий ал-Куфий (тобеин).

Ясира, Yasira (ар.) – “Ясир”нинг муаннас шакли * Ясира Умму Ёсир ал-Ансорийя (саҳобия).

Ясор, Yasor (ар.) – енгиллик; ўнг тараф * 1) Ясор ибн Абд Абу Иззат ал-Ҳузалий ал-Басрий (саҳобий), 2) Ясор ибн Нумайр ал-Маданий (катта тобеин, Умар ибн Хаттобнинг мавлоси), 3) Ясор ал-Маданий (тобеин, Абдуллоҳ ибн Умар ибн Хаттобнинг мавлоси), 4) Ясор Абу Нажийҳ ал-Маккий ас-Сақофий (тобеин), 5) Ясор ибн Зайд Абу Билол (тобеин).

Яшнар, Yashnar(ўз.) – умри баркали бўлувчи, ҳаёти гуллаб-яшнайдиган.

Яхлуд, Yaxlud(ар.) – “Холид” билан маънодош.

Яъло, Ya’lo (ар.) – юқориловчи, кўтарилувчи; ўсувчи * 1) Яъло ибн Умайя ибн Абу Убайда Абу Халаф ал-Маккий (машҳур саҳобий), 2) Яъло ибн Мурра ибн Ваҳб ибн Жобир ибн Аттоб Абу Мурозим ас-Сақофий (саҳобий), 3) Яъло ибн Шаддод ибн Авс ибн Собит Абу Собит ал-Ансорий ал-Хазражий ан-Нажжорий (тобеин), 4) Яъло ибн Атоъ ал-Омирий ал-Қуроший (тобеин), 5) Яъло ибн Уқба ал-Маккий (тобеин), 6) Яъло ибн Мурра Абу Мурра ал-Куфий (тобеин).

Яъмур, Ya’mur(ар.) – умр кўрувчи, яшовчи.

Яъқуб, Ya’qub (ар.-яҳ.) – изидан борувчи, таъқиб қилувчи; эргашувчи * 1) Яъқуб ибн Исҳоқ ибн Иброҳим ибн Тасоруҳ ибн Ноҳур ибн Соруғ ибн Роъав ибн Фолиғ ибн Обир ... ибн Сом ибн Нуҳ алайҳис салом (Аллоҳнинг пайғамбари), 2) Яъқуб ибн Абу Яъқуб ал-Маданий (тобеин), 3) Яъқуб ибн Ато ибн Абу Рабоҳ ал-Маккий ал-Ҳижозий (кичик тобеин), 4) Яъқуб ибн Валид ибн Абдуллоҳ ибн Абу Ҳилол Абу Юсуф ал-Аздий (табаа тобеин).

Яқизон, Yaqizon(ар.) – доимо огоҳ турувчи, сергак, зийрак.

Яҳё, Yahyo (яҳ.) – ўта сахий, қўли очиқ; яшовчи, ҳаётий; хушхулқ * 1) Яҳё ибн Закариё ибн Азн ибн Баркиё (Аллоҳ таолонинг пайғамбарларидан, ҳадисларнинг бирида: “Бирон кишига: “Мен Яҳё ибн Закариёдан яхшироқман, дейиш дуруст эмас, чунки у (қалбида) биронта ҳам гуноҳ иш қилишни ният қилмаган”, дейилган, Яҳё алайҳис саломдан олдин ҳеч ким бу ном билан аталмаган эди. Бу ҳақида Қуръони каримнинг Марям сураси, 7-оятида айтиб ўтилган), 2) Яҳё ибн Абу Умома Асъад ибн Зурора ал-Ансорий (кичик саҳобий), 3) Яҳё ибн Исҳоқ ал-Ансорий (тобеин), 4) Яҳё ибн Халлод ибн Рофеъ ибн Молик ибн Ажлон ибн Амр ибн Омир ибн Зурайқ ал-Ансорий аз-Зуроқий ал-Маданий (катта тобеин), 5) Яҳё ибн Шароф ибн Муррий ибн Ҳусайн Абу Закариё ал-Ҳизомий алҲавроний ан-Нававий аш-Шофеъий (фиқҳ ва ҳадис бўйича етук аллома, кўплаб асарлар муаллифи, улардан энг машҳури “Саҳиҳу Муслим”га ёшган шарҳи саналади).

Қ

Подробности: Бўлим: Исмлар; Чиққан санаси: 02 Апрель 2013; (Нашр қилинган санаси)

Қабийса, Qabiysa (ар.) – таомни қўли билан еювчи; тупроқ, ер * 1) Қабийса ибн Мухориқ ибн Абдуллоҳ Абу Бишр ал-Ҳилолий (саҳобий, Қутн ибн Қабийсанинг отаси), 2) Қабийса ибн Ваққос ал-Лайсий (саҳобий), 3) Қабийса ибн Зуайб ибн Ҳалҳала Абу Саид ал-Хузоъий (кичик саҳобий, отаси ҳам саҳобий бўлган, ҳижратнинг саккизинчи йилида туғилган, Имом Заҳабийнинг айтишича, Қабийса ибн Зуайб олим ва тақводор кишилардан бўлган), 4) Қабийса ибн Жобир ибн Ваҳб ибн Молик Абу Ало ал-Асадий (катта тобеин), 5) Қабийса ибн Ҳулб ат-Тоий ал-Куфий (тобеин), 6) Қабийса ибн Ҳурайс ал-Ансорий ал-Басрий (тобеин).

Қавий, Qaviy(ар.) – кучли, қудратли; шижоатли, жасур.

Қаввом, Qavvom(ар.) – ишларни чиройли суратда амалга оширувчи.

Қаввома, Qavvoma(ар.) – “Қаввом”нинг муаннас шакли.

Қавим, Qavim(ар.) – тўғри, ҳақ; чиройли суратли, кўркам.

Қавима, Qavima(ар.) – “Қавим”нинг муаннас шакли.

Қадр, Qadr(ар.) – ҳурматли, эътиборга лойиқ.

Қадрия, Qadriya(ар.) – қадрли, ҳурматли.

Қаййим, Qayyim(ар.) – ишончли; ҳақиқий, одил, тўғри; қимматбаҳо, ноёб; фойдали, манфаатли.

Қаййима, Qayyima(ар.) – “Қаййим”нинг муаннас шакли.

Қайла, Qayla (ар.), (а.и.) – кунни ўртасида қайлула қилувчи, бир оз хордиқ чиқарувчи * 1) Қайла ал-Анморийя (саҳобия), 2) Қайла бинти Махрома ал-Анбарийя (саҳобия).

Қайс, Qays (ар.) – (“син” ҳарфи билан) шиддатли, ғайратли, журъатли * 1) Қайс ал-Жузомий аш-Шомий (саҳобий), 2) Қайс ал-Килобий (саҳобий, Атийя ибн Қайснинг отаси), 3) Қайс ибн Абу Ғурза ал-Ғифорий (саҳобий), 4) Қайс ибн Ҳорис ибн Жидор ал-Асадий (саҳобий), 5) Қайс ибн Нуъмон ас-Сакуний ал-Куфий (саҳобий), 6) Қайс ибн Нуъмон Абул Валид ал-Абдий (саҳобий, Абдулқайс гуруҳидан), 7) Қайс ибн Саъд ибн Убода Абу Абдуллоҳ ал-Ансорий ал-Хазражий (саҳобий), 8) Қайс ибн Осим ибн Синон ибн Холид Абу Али ат-Тамимий ас-Саъдий (саҳобий), 9) Қайс ибн Амр ибн Саҳл ибн Саълаба ал-Ансорий ал-Маданий (саҳобий), 10) Қайс ибн Махрома ибн Муттолиб ибн Абдуманоф Абу Муҳаммад ал-Қуроший ал-Муттолибий (саҳобий), 11) Қайс ибн Абу Ҳозим Абу Абдуллоҳ (катта тобеин).

Қайюмберган, Qayyumbergan(ар.-ўз.) – ҳар бир нарсанинг устида гувоҳ бўлиб турувчи Аллоҳ берган фарзанд.

Қайюмберди, Qayyumberdi(ар.-ўз.) – “Қайюмберган” билан маънодош.

Қайюмқул, Qayyumqul(ар.-ўз.) – барча ҳодиса ва воқеанинг устида қоим бўлиб турувчи Аллоҳнинг бандаси.

Қамар, Qamar(ар.), (а.и.) – ойдек чиройли, зебо.

Қамариддин, Qamariddin(ар.) – Ислом динининг тўлин ойи (“Шамсиддин”, “Нажмиддин”, “Зиёвуддин” исмлари билан маъноси яқин).

Қамарнисо, Qamarniso(ар.) – аёлларнинг энг чиройлиси.

Қаноат, Qanoat(ар.) – сабр-қаноатли, шукрли.

Қатода, Qatoda (ар.), (э.и.) – дарахт тури * 1) Қатода ибн Нуъмон ибн Зайд ибн Омир Абу Абдуллоҳ ал-Ансорий ал-Авсий аз-Зофарий (саҳобий, Абу Саид Худрийга она тарафдан туғишган биродар), 2) Қатода ибн Милҳон ал-Қайсий ал-Жаририй (саҳобий, Абдулмалик ибн Қатоданинг отаси), 3) Қатода ибн Дуома ибн Қатода Абул Хаттоб ас-Садусий (тобеин), 4) Қатода ибн Фузайл ибн Қатода ибн Абдуллоҳ ибн Қатода ибн Айёш Абу Ҳумайд ал-Ҳароший (кичик табаа тобеин).

Қаҳрамон, Qahramon(фт.) – кучли, ботир, бақувват.

Қаҳҳорберган, Qahhorbergan(ар.-ўз.) – барча махлуқотларидан устун бўлган Аллоҳ берган фарзанд.

Қаҳҳорберди, Qahhorberdi(ар.-ўз.) – “Қаҳҳорберган” билан маънодош.

Қаҳҳорқул, Qahhorqul(ар.-ўз.) – барча махлуқотларидан Ғолиб ва Устун бўлган Аллоҳнинг бандаси.

Қивомиддин, Qivomiddin(ар.) – Ислом динининг устуни (“Низомиддин” ва “Имодуддин” исмлари билан маънодош).

Қобил, Qobil(ар.) – қабул қилувчи; рози бўлувчи; тасдиқловчи.

Қобила, Qobila(ар.) – “Қобил”нинг муаннас шакли.

Қобул, Qobul(ар.) – “Қобил”нинг кучайтирма шакли.

Қобус, Qobus (ар.) – чиройли юзли ва кўркам кўринишли * Қобус ибн Мухориқ аш-Шайбоний ал-Куфий (тобеин), 2) Қобус ибн Абу Зибён ал-Жанбий ал-Куфий (кичик тобеинлар билан замондош бўлган).

Қодим, Qodim(ар.) – барча соҳадан олдинда юрувчи, амалларини олдиндан амалга оширувчи, уддабурон.

Қодима, Qodima(ар.) – “Қодим”нинг муаннас шакли.

Қодирберган, Qodirbergan(ар.-ўз.) – ҳар нарсага Қодир бўлган Зот – Аллоҳ берган фарзанд.

Қодирберди, Qodirberdi(ар.-ўз.) – “Қодирберган” билан маънодош.

Қодирқул, Qodirqul(ар.-ўз.) – ҳар нарсага Қодир Аллоҳнинг бандаси.

Қоим, Qoim(ар.) – турғун; мустаҳкам; яшайдиган; намозни рисоладагидек адо қилувчи; амалларни аъло даражада бажарувчи.

Қоима, Qoima(ар.) – “Қоим”нинг муаннас шакли.

Қориъ, Qori’(ар.) – Қуръони каримни тажвид қоидаларига мувофиқ ўқувчи, қироат қилувчи (кўп Қуръон ўқиб, унга амал қилувчи бўлсин, деган ниятда қўйиладиган исм).

Қория, Qoriya(ар.) – “Қориъ”нинг муаннас шакли.

Қосид, Qosid(ар.) – ўртача йўл тутувчи, мувозанатни сақловчи, васатия йўлидан борувчи.

Қосида, Qosida(ар.) – “Қосид”нинг муаннас шакли.

Қосим, Qosim (ар.) – иккига бўлувчи; улуш ажратувчи, тасқимловчи; ҳукм қилувчи (Набийсоллаллоҳу алайҳи ва салламнинг сифатларидан) * 1) Қосим ибн Муҳаммад ибн Абу Бакр Сиддиқ Абу Муҳаммад ал-Қуроший ат-Таймий (тобеин), 2) Қосим ибн Ҳассон ал-Омирий ал-Куфий (тобеин), 3) Қосим ибн Робийъа ибн Жавшан ал-Ғатафоний ал-Жавшаний ал-Басрий (тобеин), 4) Қосим ибн Абдураҳмон Абу Абдураҳмон аш-Шомий (тобеин), 5) Қосим ибн Абдуллоҳ ибн Робийъа ас-Сақофий (тобеин), 6) Қосим ибн Авф аш-Шайбоний ал-Бакрий ал-Куфий (тобеин).

Қосима, Qosima(ар.) – “Қосим”нинг муаннас шакли.

Қосимали, Qosimali(ар.) – “Қосим” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Қувонч, Quvonch(ўз.), (а.и.) – “Севинч” исмининг маънодош шакли.

Қуддусберган, Quddusbergan(ар.-ўз.) – айбу-нуқсонлардан Пок бўлган Зот – Аллоҳ берган фарзанд.

Қуддусберди, Quddusberdi(ар.-ўз.) – “Қуддусберган” билан маънодош.

Қудома, Qudoma (ар.), (э.и.) – “Миқдом” исми билан маънодош * 1) Қудома ибн Абдуллоҳ ибн Аммор ибн Муовия Абу Абдуллоҳ ал-Килобий (саҳобий), 2) Қудома ибн Мазъун ибн Ҳабиб ал-Жумаҳий (саҳобий), 3) Қудома ибн Иброҳим ибн Муҳаммад ибн Ҳотиб ал-Қуроший ал-Жумаҳий (тобеин), 4) Қудома ибн Вабаро ал-Ужайфий ал-Басрий (тобеин), 5) Қудома ибн Мусо ибн Умар ибн Қудома ибн Мазъун ал-Қуроший ал-Маккий (кичик тобеин, Масжидун набавийнинг имоми бўлган).

Қудрат, Qudrat(ар.) – куч-қувват рамзи; забардаст, кучли, жасур.

Қудратуллоҳ, Qudratulloh(ар.) – Аллоҳнинг қудрати; Аллоҳнинг иродали ва кучли бандаси.

Қурбат, Qurbat(ар.), (э.и.) – Аллоҳнинг муқарраб – яқин бандаси, Аллоҳнинг маҳбуб ва валий бандаси.

Қутлуғ, Qutlug’(ўз.) – бахтли, омадли, саодатли.

Қутлуғмурод, Qutltg’murod(ўз.-ар.) – “Қутлуғ” ва “Мурод” исмлари бирикмаси.

Қутлуғмуҳаммад, Qutlug’muhammad(ўз.-ар.) – Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг бахтли, саодатли уммати.

Ю

Подробности: Бўлим: Исмлар; Чиққан санаси: 02 Апрель 2013; (Нашр қилинган санаси)

Юлдуз, Yulduz(ўз.) – толеъи баланд, бахтли, саодатли бўлсин.

Юмн, Yumn(ар.), (а.и.) – муваффаққият қозонувчи, ғалабага эришувчи.

Юнус, Yunus (қад.яҳ.) – 1) Юнус ибн Мутай алайҳис салом (Аллоҳ таолонинг пайғамбарларидан бири), 2) Юнус ибн Убайд ас-Сақофий (катта тобеин), 3) Юнус ибн Жубайр Абу Ғаллоб ал-Боҳилий (тобеин), 4) Юнус ибн Сайф ан-Ансий ал-Калоъий (тобеин), 5) Юнус ибн Майсара ибн Ҳалбас Абу Ҳалбас ал-Ҳимярий (тобеин).

Юнусали, Yunusali(қад.яҳ.-ар.)– “Юнус” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Юнусаҳмад, Yunusahmad(қад.яҳ.-ар.)– “Юнус” ва “Аҳмад” исмлари бирикмаси.

Юнусмаҳмуд, Yunusmahmud(қад.яҳ.-ар.)– “Юнус” ва “Маҳмуд” исмлари бирикмаси.

Юнусмурод, Yunusmurod(қад.яҳ.-ар.)– “Юнус” ва “Мурод” исмлари бирикмаси.

Юнусмуҳаммад, Yunusmuhammad(қад.яҳ.-ар.) – “Юнус” ва “Муҳаммад” исмлари бирикмаси

Юср,Yusr(ар.) – енгиллик, осонлик; ўнг томон.

Юсро, Yusro(ар.) – ўнг тараф соҳиби (“Ёсир”нинг муаннас шакли).

Юсуф, Yusuf (қад.яҳ.) – ўсадиган, ривожланадиган, кўпаядиган; Аллоҳ томонидан танлаб олинган * 1) Юсуф ибн Яъқуб ибн Исҳоқ ибн Иброҳим ибн Тасоруҳ ибн Ноҳур ибн Соруғ ибн Роъав ибн Фолиғ ибн Обир ... ибн Сом ибн Нуҳ алайҳис салом (Аллоҳнинг пайғамбари), 2) Юсуф ибн Абдуллоҳ ибн Салом ибн Ҳорис Абу Яъқуб ал-Исроилий (саҳобий), 3) Юсуф ал-Қуроший ал-Умавий (тобеин, Усмон ибн Аффон розийаллоҳу анҳунинг мавлоси), 4) Юсуф ибн Зубайр ал-Қуроший ал-Асадий ал-Маккий (тобеин, Абдуллоҳ ибн Зубайр розийаллоҳу анҳунинг мавлоси), 5) Юсуф ибн Иброҳим ибн Муҳаммад Акмалуддин аз-Зуҳрий (ҳанафий фақиҳи, “Ҳадийятус соҳийҳ шарҳу мишкатил масобийҳ” ва “Шарҳу мултақол абҳур” асарлари муаллифи).

Юсуфали, Yusufali(қад.яҳ.-ар.) – “Юсуф” ва “Али” исмлари бирикмаси.

Юсуфаҳмад, Yusufahmad(қад.яҳ.-ар.) – “Юсуф” ва “Аҳмад” исмлари бирикмаси.

Юсуфмаҳмуд, Yusufmahmud(қад.яҳ.-ар.)– “Юсуф” ва “Маҳмуд” исмлари бирикмаси.

Юсуфмурод, Yusufmurod(қад.яҳ.-ар.) – “Юсуф” ва “Мурод” исмлари бирикмаси.

Юсуфмуҳаммад, Yusufmuhammad(қад.яҳ.-ар.) – “Юсуф” ва “Муҳаммад” исмлари бирикмаси.

Еще статьи...

Кўп манзур бўлган мақолалар

Зинонинг “замонавий” тури

Собиқ синфдошим. «Одноклассники.ру» сайтидан топиб олдим. Биз мактабда ўқиб юрган кезлармиз севишардик... Буни қаранг-ки, «одноклассники»дан топишганимизда, у мени ҳалиям севишини айтди. Муҳаббатимиз сўнмаган экан.

Янги мақолалар

Сайт бўлимлари

Ҳ

Ғ

Я

Қ

Ю

Еще статьи...

Кўп манзур бўлган мақолалар

Зинонинг “замонавий” тури

Оила, никоҳ, талоқ (фатволар)