Никоҳ ҳақида қирқ ҳадис

• 

Подробности

Бўлим: Исломий оила

Чиққан санаси: 20 Июль 2015

(Нашр қилинган санаси)

Никоҳни ҳалол, зинони ҳаром қилган Аллоҳ таолога чексиз ҳамд бўлсин. Никоҳ менинг суннатимдир, деган Расулуллоҳга битмас-туганмас саловат ва салом бўлсин!
Никоҳ, оила қуриш Аллоҳ таолонинг инсоният орасида жорий қилган муқаддас қонунларидан бири бўлиб, насл-насабнинг давомийлиги, инсонлар орасида қариндош-уруғчилик, меҳр-оқибатни мукаммал бўлиши каби инсоният учун манфаатли мақсадларга хизмат қилади.
Ислом фақиҳларининг умумий фикри шуки: кимдаки шаҳват зўрайиб, зинога гирифтор бўлиш хавфида қолса, оила қуришга молиявий имконияти ҳам мавжуд бўлса, унинг дарҳол уйланиши зарур бўлади. Шаҳвати бор-у, бироқ зино фитнасидан йироқ бўлса, Ҳанафий мазҳабимиз олимларининг маслаҳатларига кўра, бундай инсоннинг бемалол нафл ибодатлар қилиш учун ёлғизликни танлашидан кўра, оила қуриши барибир афзал ва мустаҳаб ҳисобланади. Саҳобаи киромларнинг қилган ишлари ва айтган сўзларига диққат қилинса ҳам, шу фикр маъқул экани намоён бўлади:
Абдуллоҳ ибн Масъуд розияллоҳу анҳу шундай деган эканлар: “Агар ўн кун умрим қолиб, унинг охирида вафот этишимни аниқ билсам ва менда уйланиш имконияти бўлса, шу ўн кун ичида ҳам фитнадан эҳтиёт учун уйланиб олган бўлар эдим”.
Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу Саъид ибн Жубайрга айтган экан: “Оила қур, чунки бу умматнинг яхшилари аёли кўпларидир”.
Имом Аҳмад ибн Ҳанбал айтадилар: “Уйланмасдан бўйдоқ, сўққабош юриш Исломга тўғри келадиган иш эмас. Ким сени хотин олишдан қайтарса, у сени Ислом йўлидан бошқасига бошлаяпти экан”.
Демак, никоҳ шариати исломияда ўзига хос бир ибодат экан. Жаноби Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳам жуда кўплаб ўринларда умматни оила қуришга чақирган, бўйдоқ юришдан қайтарганлар.
Илмий омонатдорлик юзасидан, халқимизга никоҳ ва оила қуриш мавзусида айтилган ҳадислардан қирқтасини жамлаб, таржима қилиб, “арбаъийн” ҳолида етказиб беришга жазм қилдик. Уни тайёрлашда машҳур ҳанафий олими Мулла Али қори раҳматуллоҳи алайҳнинг “арбаъийн”и асос қилинди. Аллоҳ таоло барчамизга манфаатли қилсин.

Бимиллаҳир роҳманир роҳим

1-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "يا معشر الشباب! من إستطاع منكم الباءة فليتزوج، فإنه اغض للبصر و احصن للفرج. و من لم يستطع فعليه بالصوم، فانه له وجاء". رواه البخاري و مسلم.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:   “Ҳой йигитлар жамоаси! Сизлардан ким оила ҳаражатларига қодир бўлса уйлансин. Чунки оила кўзни тийувчи, фаржни (зинодан) сақловчи (омил)дир. Ким қодир бўлмаса, унга рўза тутиш лозимдир. Чунки рўза шаҳватни синдирувчидир”. Бухорий ва Муслим ривоят қилганлар.
2-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "تنكح المرأة لأربع: لمالها و لحسبها و لجمالها و لدينها. فاظفر بذات الدين تربت يداك". رواه الشيخان.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:   “Аёл кишини тўрт хислати учун никоҳга олинади: моли учун; ҳасаби (ота-боболарининг обрўси ва мақтовга лойиқ хислатлари) учун; жамоли учун; дини учун. Сен диндорини танлагин, қўлинг қуригур”. Бухорий ва Муслим ривоят қилган.
Изоҳ: ҳадисда қўлланган “қўлинг қуригур” жумласи дуо эмас балки, тавсия қилинган нарсага жиддий аҳамият беришга тарғиб деб тушунилади. Яъни эр киши оила қуришда аёлнинг дини, тақвосини эмас, балки бошқа дунявий мақсадларни кўзласа, қўли қуриб қашшоқлашиб кетиши мумкин. Агар диндорини танланса бошқа мақсадларга ҳам етади. Акс ҳолда баридан қуруқ қолади.
3-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "احق الشروط ان توفوا به ما استحللتم به من الفروج". رواه الشيخان.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Ҳалоллаб олган аёлларингизнинг ҳақларига риоя қилмоқ вафо қилишингиз керак бўлган шартлар ичида (зарур) ҳақлироғидир”. Бухорий ва Муслим ривоят қилган.
4-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "لا يخطب الرجل علي خطبة اخيه حتي ينكح او يترك" رواه البخاري و مسلم.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Киши мусулмон биродарининг (совчилиги) устига совчи қўймасин. Ҳатто у уйланиши ва ё тарк этишигача (сабр қилсин)”. Бухорий ва Муслим ривоят қилган.
5-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "الدنيا كلها متاع. و خير متاع الدنيا المرأة الصالحة". رواه مسلم.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:   “Дунёнинг бор-буди фойдаланадиган матоҳлардир. Дунё матоҳлари ичида энг яхшиси солиҳа аёлдир” Муслим ривоят қилган.
6-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "إن المرأة خلقت من ضلع لن يستقيم لك علي طريقة، فإن إستمتعت بها، إستمتعت بها و بها عوج و إن ذهبت تقيمها كسرتها، و كسرها طلاقها". رواه مسلم و ترمذي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Аёл киши қовурғадан яратилгандир, ҳеч сизнинг йўлингизга тўғриланмайди. Агар ундан фойдаланмоқчи бўлсангиз унинг қийшиқ ҳолида фойдаланасиз, Агар уни тўғриламоқчи бўлсангиз, синдириб қўясиз. Унинг синиши талоқ бўлишидир”. Муслим ва Термизий ривоят қилган.
7-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "إن من اشر الناس عند الله منزلة يوم القيامة الرجل يفضي إلي إمرأته و تفضي إليه ثم ينشر سرها". رواه مسلم.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Қиёмат куни Аллоҳнинг ҳузурида энг ёмон жойни эгаллаган киши шундай кишидирки, хотини билан жинсий муносабатда бўлиб, сўнгра унинг сирини (бошқаларга) ёяди”. Муслим ривоят қилган.
8-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "دينار انفقته في سبيل الله، و دينار انفقته في رقبة، و دينار تصدقت به علي مسكين، و دينار انفقته علي اهلك، اعظمها اجرا الذي انفقته علي اهلك". رواه مسلم.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: ”Бир динорни Аллоҳ йўлида сарфладингиз; бир динорни қул озод қилиш учун сарфладингиз; бир динорни бирор мискинга садақа қилдингиз; бир динорни аҳли-оилангизга сарф қилдингиз; шуларнинг ичида энг ажри улуғи аҳли-оилангизга сарф этилганидир”. Муслим ривоят қилган.
9-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "إذا خطب احدكم المرأة، فإن إستطاع ان ينظر الي ما يدعوه إلي نكاحها فليفعل". رواه ابو داود.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Сизлардан кимки бирор аёлга совчи қўйса, никоҳни амалга ошишига ундовчи бирор нарса(аъзоси)ни кўриб олишга қодир бўлса, кўриб олсин”. Абу Довуд ривоят қилган.
10-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "تزوجوا الودود الولود، فاني مكاثر بكم الامم". رواه ابو داود و النسائي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Меҳрли, фарзанд туғадиган аёлларга уйланинглар, чунки мен сизларнинг бошқа умматлардан кўплигингиз сабабли фахрланаман”. Абу Довуд ва Насаий ривоят қилган.
11-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "إذا خطب إليكم من ترضون دينه و خلقه فزوجوه، إن لا تفعلوه تكن فتنة في الارض و فساد عريض" رواه الترمذي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Агар сизларга дини ва хулқига рози бўлар даражада(ги солиҳ) киши совчи қўйса, унга (қизларингни) турмушга беринг. Агар ундай қилмасаларинг, ер юзида фитна ва кенг фасод бўлади”. Термизий ривоят қилган.
12-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "أعلنوا هذا النكاح و اجعلوه فب المساجد و اضربوا عليه بالدفوف". رواه الترمذي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Бу никоҳни (ошкора) эълон қилинглар ва (эълони комил бўлиши учун) масжидларда амалга оширинглар, никоҳда дўмбира чалинглар”. Термизий ривоят қилган.
Изоҳ: Масжидда никоҳ қилиш мумкин бироқ, дўмбирани масжидда чалинмайди. Фақиҳларнинг изоҳлашича, ҳадисларда айтилган дўмбирадан шақилдоқлари йўқ дўмбиралар кўзда тутилган.
13-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "اربع من سنن المرسلين: الحياء و التعطر و السواك و النكاح". رواه الترمذي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Тўрт (хислат) пайғамбарларнинг суннатларидандир: ҳаё; атир сепиш; мисвак ишлатиш; никоҳ”.  Термизий ривоят қилган.
14-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "ثلاثة حق علي الله عونهم: المكاتب الذي يريد الأداء و الناكح الذي يريد العفاف و المجاهد في سبيل الله". رواه الترمذي و النسائي و ابن ماجة.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:   “Уч тоифа кишилар Аллоҳдан ёрдам олишга ҳақлидир: ўзини қулликдан озод қиламан деб ҳаракатда бўлган мукотаб; зинодан сақланиш нияти ила, покликни хоҳлаб никоҳланмоқчи бўлганлар; Аллоҳ йўлида ғазотга чиққанлар”. Термизий, Насаий ва Ибн Можалар ривоят қилган.
15-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "اكمل المؤمن إيمانا احسنهم خلقا، و خياركم خياركم لنساءهم". رواه الترمذي و ابن حبان.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Гўзал хулқли мўминлар иймони комиллардир. Сизларнинг яхшироғингиз хотинларига яхшилик қилувчиларингиздир”. Термизий, ибн Ҳиббон ривоят қилган.
16-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "فصل ما بين الحلال و الحرام الصوت و الدف في النكاح" رواه احمد، ترمذي، نسائي، ابن ماجة.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “(эркак ва аёл орасидаги) ҳалол ва ҳаромликни (никоҳдаги эълон учун бўлган) товуш ва дўмбира ажратди”. Имом Аҳмад, Термизий ва ибн Можалар ривоят қилган.
17-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "ما إستفاد المومن بعد تقوي الله خيرا له من زوجة صالحة، إن امرها اطاعته و إن نظر إليها اسرته و إن اقسم عليها ابرته و إن غاب عنها نصحته في نفسها و ماله". رواه ابن ماجة.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Мўмин киши тақводан кейин солиҳа аёлдан ҳам яхшироқ неъматга эга бўлолмади. Солиҳа аёлга эри буйруқ қилса итоат қилади; назар қилиб боқса кўзни қувнатиб шод этади; унга боғлиқ қасам ичса эрнинг қасамини буздирмайди; эр уйда йўқлигида ўзи ва эрининг бойлигига қўриқчи бўлади”. Ибн Можа ривоят қилган.
18-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "تخيروا لنطفكم فانكحوا الأكفاء و انكحوا إليهم". رواه ابن ماجة و الحاكم و البيهقي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Нутфа (уруғ)ларинг учун (аёлларни) танланглар, мос келганлари билан оила қуринглар ва (қизларингни) уларга турмушга беринглар”. Ибн Можа, Ҳоким, Байҳақийлар ривоят қилишган.
19-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "من افضل الشفاعة ان تشفع بين الاثنين في النكاح". رواه ابن ماجة.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Икки кишининг никоҳ ишида шафоатчилик қилишингиз энг афзал шафоатлардандир”. Ибн Можа ривоят қилган.
20-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "عليكم بالابكار، فانهن اعذب افواها و انتف ارحاما و ارضي باليسير". رواه ابن ماجة
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:   Ўзларингга бокира қизларни лозим тутинг, чунки улар  ширинсўз, серфарзанд ва озгинага хўп деб кўнувчи бўладилар. Ибн Можа ривоят қилган.
21-ҳадис.
قال صلي الله عليه و سلم : "لم تري للمتحابين مثل النكاح". رواه ابن ماجة و الحاكم.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Бир-бирини яхши кўрган (йигит ва қиз) иккиси учун (орадаги муҳаббатни зиёда қилишда) никоҳга тенг келадиган (бошқа нарса)ни топа олмайсиз”. Ибн Можа ва Ҳоким ривоят қилган.
22-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "لا تزوجوا النساء لحسنهن، فعسي حسنهن ان يرديهن، و لا تزوجوهن لاموالهن، فعسي اموالهن ان تطغيهن، و لكن تزوجوهن علي الدين، و لامة خرقاء، سوداء ذات دين افضل". رواه ابن ماجة.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Аёлларни гўзаллиги учун уйланманг, уларнинг ҳусни ўзларини қулатиши мумкин. Мол-дунёси учун ҳам уйланманг, мол-дунёси уларни туғёонга кетгизиши мумкин. Ва лекин динини деб уйланинглар. Албатта, келишмаган бесўнақай қора танли диндор аёл (диёнати йўқлардан) афзалдир”. Ибн Можа ривоят қилган.
23-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "اضمنوا لي ستا من انفسكم، اضمن لكم الجنة: اصدقوا إذا حدثتم، و اوفوا إذا وعدتم، و أدوا إذا ائتمنتم، و احفظوا فروجكم و غضوا ابصاركم و كفوا ايديكم". رواه احمد و ابن حبان.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Олтита нарсага кафолат беринглар, мен сизларга жаннат кафолатини бераман: Гапирсаларинг рост сўзланглар; ваъдани устидан чиқинглар; омонатни адо қилинглар; зинодан сақланинглар; кўзларингни тийинглар; қўлларингни (ҳаромдан) тортинглар”. Аҳмад, ибн Ҳиббон ривоят қилган.
24-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: " تزوجوا فاني مكاثر بكم الامم و لا تكونوا كراهبنية النصارى". رواه البيهقي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Оила қуринглар, чунки мен сизларнинг кўплигингиз билан умматларга мақтанаман. Насоро роҳибларига ўхшаманглар”. Байҳақий ривоят қилган.
25-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "من احب فطرتي فليستن بسنتي، و ان من سنتي النكاح". رواه البيهقي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Ким менинг фитратим (хулқим, табиатим)ни яхши кўрса, менинг суннатларимга одатлансин. Ва никоҳ албатта менинг суннатимдандир”. Байҳақий ривоят қилган.
26-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "إذا تزوج العبد فقد إستكمل نصف الدين، فليتق الله في النصف الباقي". رواه البيهقي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Агар банда оила қурса, бас, динининг ярмини тўлдирибди. Қолган ярмини тўлдириш учун Аллоҳга тақво қилсин”. Байҳақий ривоят қилган.
27-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "إن اعظم النكاح براكة ايسره مؤنة". رواه البيهقي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар:   “Никоҳнинг энг баракалиси чиқими енгилроғидир”. Байҳақий ривоят қилган.
28-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "من وقي شر لقلبه و قبقبه و ذبذبه وجبت له الجنة". رواه البيهقي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Ким агар тили, қорни, фаржининг ёмонлигидан тийила олса, унга жаннат вожиб бўлади”. Байҳақий ривоят қилган.
29-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "من تزوج لإمرأة لعزها لم يزده الله الإ ذلا، و من تزوجها لمالها لم يزده الله الإ فقرا، و من تزوجها لحسبها لم يزده الله الأ دناءة، و من تزوج إمرأة لم يرد بها إلأ ان يغض بصره، و يحصن فرجه، او يصل رحمه، براك الله له فيها و بارك لها فيه". رواه الطبراني.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Кимки бирор аёлга унинг азизлиги, обрў ва шарафи учун уйланса, Аллоҳ унга хорликни кўпайтириб қўяди. Кимки аёлнинг мол-дунёси учун уйланса, Аллоҳ унга қашшоқликни кўпайтириб қўяди. Кимки аёлнинг ота-боболаридаги шон-шараф туфайли уйланса, Аллоҳ унга пасткашликни кўпайтириб беради. Кимки кўзини ҳаромдан тийиш учун, зинодан сақланиш учун, қариндош-уруғликни тиклаш учун уйланса, Аллоҳ аёлни эрига, эрни аёлига баракали қилиб қўяди”. Тобароний ривоят қилган.
30-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: " تزوجوا  و لا تطلقوا فان الله لا يحب الذواقين و لا الذواقات". رواه الطبراني.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Уйланинглар, талоқ қилмангалар. Чунки, Аллоҳ таоло мазахўрак эр ва мазахўрак аёлларни яхши кўрмайди”. Тобароний ривоят қилган.
Изоҳ: ҳадис матнидаги “заввоқин” сўзини “мазахўрак” деб таржима қилинди. Бундан шаҳвоний истак ила уйланиб, ҳирси қонгач ажрашиб кетадиганлар кўзда тутилган.
31-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "اربع من اعطيهن فقد اعطي خير الدنيا و الأخرة: قلبا شاكرا و لسانا ذاكرا و بدنا علي البلاء صابرا و زوجة لا تبغيه حوبا في نفسه و ماله". رواه الطبراني.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Тўрт нарса борки, улар кимга берилган бўлса, бас, унга дунё ва охират яхшилиги берилибди: шукр қилувчи қалб; зикр қилувчи тил; балога сабр қилувчи бадан; эрининг жони ва молида (хиёнат билан) ножўя иш қилишни истамайдиган хотин”. Тобароний ривоят қилган.
32-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "من كان موسرا لان ينكح، فلم ينكح، فليس مني". رواه الطبراني.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Уйланишга қодир бўла туриб уйланмаганлар мендан эмасдир”. Тобароний ривоят қилган.
33-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "من براكة المرأة تبكيرها بالانثي". رواه ابن عساكر.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Биринчи фарзанднинг қиз бўлиши хотиннинг баракасидандир”. Ибн Асокир ривоят қилган.
34-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "تخيروا لنطفكم فان النساء يلدن اشباه إخوانهن و اخاواتهن". رواه ابن عدي و ابن عساكر.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Нутфа (уруғ)ларинг учун (аёлларни) танланглар. Чунки аёллар ўз ака-ука ва опа-сингилларига ўхшаш (фарзанд) туғадилар”. Ибн Адий ва ибн Асокир ривоят қилган.
35-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "تزوجوا النساء فانهن يأتين بالمال".رواه البزار و الخطيب.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Хотин олинглар, чунки улар бойлик келтиради”. Баззор ва Хатиб Бағдодий ривоят қилганлар.
36-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "خيركم بعد المئتين خفيف الحاذ". رواه الخطيب.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Икки асрдан кейин сизларнинг энг яхшингиз хотинини ҳайдаб солишга шошмайдиганларингиздир”. Хатиб Бағдодий ривоят қилган.
37-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "من رزقه الله إمرأة صالحة فقد اعانه علي شطر دينه، فليتق الله في الشطر الباقي". رواه الحاكم.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Кимгаки Аллоҳ солиҳа аёл берган бўлса, бас, унинг ярим динини ислоҳ қилишга Аллоҳ кўмаклашибди. Энди, кейинги ярмини ислоҳи учун Аллоҳга тақво қилсин”. Ҳоким ривоят қилган.
38-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم:  "اربع من السعادة: المرأة الصالحة و المسكن الواسع، الجار الصالح و المركب الهنيء. و اربع من الشقاء: الجار السوء و المرأة السوء و المركب السوء و المسكن الضيق". رواه ابن حبان.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Тўртта нарса саодатдандир: солиҳа аёл; кенг маскан; яхши қўшни; ёқимли улов. Тўртта нарса бахтсизликдандир: ёмон қўшни; ёмон хотин; ёқимсиз улов; тор маскан”. Ибн Ҳиббон ривоят қилган.
39-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: "من إجتنب اربعا دخل الجنة: الدماء و الاموال و الفروج و الاشربة". رواه البزار.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Ким тўрт нарсадан сақлана олса жаннатга киради: қон (тўкиш); мол(ни ноҳақ ейиш); фарж (зино); (ҳаром) ичимликлар;”. Баззор ривоят қилган.
40-ҳадис.
قال رسول الله صلي الله عليه و سلم: " تزوجوا  و لا تطلقوا فان الطلاق يهتز له العرش". رواه ابن عدي.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Оила қуринглар, талоқ қилманглар. Чунки талоқ туфайли Арш ларзага келади”. Ибн Адий ривоят қилган.

Тузувчи: Ҳикматуллоҳ Иброҳим
Муҳаррир: Ҳамидуллоҳ Беруний