1. Skip to Menu
  2. Skip to Content
  3. Skip to Footer
  • Никоҳ эълони ва унда кўнгилху
  • Никоҳ тўйини қилиш кимнинг зи
  • Эр-хотин орасидаги муштарак ҳ

Muslima.Uz

Разоъ

Ҳозирги кунда жамиятимиздаги долзарб масалалардан бири - разоъдир. Халқимиз узоқ йиллар давомида жоҳилият таъсири ва тазйиқи сабабли разоъ масалаларидан бехабар қолиб, бу муҳим жиҳатга эътиборсизлик ва лоқайдлик қилиб келгани сир эмас.

Совға улашишни қизлардан бошланг

Аёл зоти гоҳида ханжар ўтмас тилсим, гоҳида капалак қанотидек нозиккина бир вужуд. Гоҳо сув бетида чарсиллаб ёнаётган оловдек... Ҳаво бирда очилиб, бирда булутланиб турганидек, аёл табиати ҳам дилгир, гоҳ музтар бўлиб турланади.

Фарзандни фақат туққан онаси эмизиши керакми?

Айтишларича, она сути гўдакнинг ақлий ва жисмоний ривожи учун энг мукаммал озуқа ҳисобланар экан. Изланишлар ҳам кўкрак сути билан катта бўлган болаларнинг қувноқроқ ва соғломроқ бўлишини тасдиқлайди. Масалан, агар чақалоқ етти ойдан узоқроқ муддат давомида эмизилган бўлса, унинг ақлий ривожланиш кўрсаткичи ҳам юқори бўлиш эҳтимоли анча кучли. Баъзиларнинг фикрига кўра эмизиш натижасида она ва бола ўртасида пайдо бўладиган ришта ҳам бола тарбиясида катта аҳамиятга эга.

Қизларимиз туфайли жаннатга кирсак...

Ҳалигача айримлар ўғил фарзандларни қизлардан аъло ҳисоблайди. Ўғилнинг туғилиши, қизнинг дунёга келишига қараганда, кўпроқ хурсандчилик олиб келади. Унинг тарбияси учун кўп вақт кетади ва яхшигина қувват ҳамда таъминот зарур бўлади. Ундан катта умид қилишади. Унинг борлигининг ўзи ҳам катта аҳамият касб этади. Бу узоқ вақтлардан бери қон-қонимизга сингиб келаётган одатдир.

Ҳомиладорлар учун дуолар

Шубҳа йўқки, ҳомила ва туғишлик бу Аллоҳга суюкли бўлган шаръий мақсадлардан бирини амалга ошириш ҳисобланади. Бу эса Аллоҳнинг ягона эканига гувоҳлик берувчи мусулмонларнинг сонининг ортиши, Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламга эргашувчиларнинг кўпайишидир. Шу сабадан ҳам агар ҳомила аёл учун қийин кечса ва у бундан сабр билан ўтса, фойданинг катта қисми бу каби қийинчиликларга бардош берган онага тегади.

Абу Умома розияллоҳу анҳу ривоят қилади, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам дедилар: «Ҳомиладор, туғадиган, эмизувчи, болаларига меҳрибон аёллар агар эрларига ёмон (муносабатда) бўлмасалар ва намозни адо қилсалар, албатта Жаннатга кирадилар» (Ҳоким, Табароний, Аҳмад).

Қуйида бўлажак оналар учун Қуръони каримда келган баъзи дуоларни келтирамиз:

Яхши зурриёт учун

رَبِّ هَبْ لِي مِن لَّدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعَاء

/Rabbi Hab Lī Min Ladunka Dhurrīyatan Ţayyibatan 'Innaka Samī`u Ad-Du`ā'i/
«Эй Роббим, менга Ўз ҳузурингдан яхши зурриёт бергин. Албатта, сен дуони эшитувчисан» (оли Имрон сураси, 38-оят).

Аллоҳ таоло бачадондагиларни билади

اللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ كُلُّ أُنْثَىٰ وَمَا تَغِيضُ الْأَرْحَامُ وَمَا تَزْدَادُ ۖ وَكُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدَارٍ

/Al-Lahu Ya`lamu Mā Taĥmilu Kullu 'Unthá Wa Mā Taghīđu Al-'Arĥāmu Wa Mā Tazdādu Wa Kullu Shay'in `Indahu Bimiqdārin/
 «Аллоҳ ҳар бир урғочининг ҳомиласини ҳамда бачадонлар нуқсон ёки зиёда қиладиган нарсаларни биладир. Ҳар бир нарса Унинг ҳузурида ўлчовлидир» (Раъд сураси, 8-оят).

Ворис сўраш

وَزَكَرِيَّا إِذْ نَادَىٰ رَبَّهُ رَبِّ لَا تَذَرْنِي فَرْدًا وَأَنْتَ خَيْرُ الْوَارِثِينَ

/Rabbi Lā Tadharnī Fardāan Wa 'Anta Khayru Al-Wārithīna/
«Эй Роббим, мени ёлғиз ташлаб қўйма, Сен, Ўзинг ворисларнинг энг яхшисисан» (Анбиё сураси, 89-оят).

Кўз қувончи

وَالَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا

/Waallatheena yaqooloona rabbana hab lana min azwajina wathurriyyatina qurrata aAAyunin waijAAalna lilmuttaqeena imaman/
«Эй Роббимиз, Ўзинг бизга жуфти ҳалолларимиздан ва зурриётларимиздан кўзимиз қувонадиган нарса ҳадя эт ҳамда бизларни тақводорларга йўлбошчи эт» (Фурқон сураси, 74-оят).

Мусулмон бўлган зурриёт

رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبْ عَلَيْنَا إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

/Rabbanā Wa Aj`alnā Muslimayni Laka Wa Min Dhurrīyatinā 'Ummatan Muslimatan Laka Wa 'Arinā Manāsikanā Wa Tub `Alaynā 'Innaka 'Anta At-Tawwābu Ar-Raĥīmu/
«Роббимиз, икковимизни Ўзингга мусулмон бўлганлардан қил ва зурриётимиздан ҳам Ўзингга мусулмон уммат қил, бизга ибодатларимизни кўрсат, тавбамизни қабул эт. Албатта, Сенинг Ўзинг тавбаларни кўплаб қабул этувчи, раҳмли зотсан» (Бақара сураси, 128-оят).

Солиҳ фарзандларни сўраш

رَبِّ هَبْ لِي مِنَ الصَّالِحِينَ

/Rabbi Hab Lī Mina Aş-Şāliĥīna/
 «Роббим, менга солиҳлардан ато эт» (Саффот сураси, 100-оят).

Баъзи манбалар асосида
Абу Муслим тайёрлади

Бўлимчалар

  • Тарбия
  • Муаммолар
  • Маслаҳатлар
  • Исмлар

    Фарзанд дунёга келгач, унга чиройли ва таъбир жоиз бўлса айтиш мумкинки, шаръий-исломий исм қўйиш отанинг энг муҳим вазифаларидандир. Зеро, исм киши ҳаёти давомида унга ҳар жиҳатдан таъсир қилиши бор ҳақиқат. Бу нарса тарихдан, хусусан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам ва саҳобалар тарихидан маълум ва машҳурдир. Масалан, Ҳудайбияда Набийсоллаллоҳу алайҳи ва саллам Саҳл ибн Амрнинг келаётганини кўриб: “Аллоҳ ишингизни енгиллаштирадиганга ўхшайди”, деганлари, Умар ибн Хаттоб розийаллоҳу анҳунинг ҳаруқалик (ёниш жойилик) Жамра ибн Шиҳоб (яъни, ёниб турган олов ўғли чўғ)га қараб: “Тез уйингга бор, улар аллақачон ёниб кул бўлишди”, деб айтгани шунга далолат қилади.

    Шу маънода қуйида фарзандига чиройли исмлар қўйиш лозимлиги, ёмон ва ножоиз исмларнинг кароҳияти ва шу билан боғлиқ масалалар борасида ворид бўлган ҳадислар орқали исм қўйиш одоби ва шу каби масалаларни Ислом таълимоти асосида ўрганиб чиқамиз. Шунингдек, китобда қўйиш тавсия этиладиган исмлар рўйхати ҳам келтирилади. Бу ерда бериладиган исмларнинг аксарияти саҳобалар, тобеинлар, табаа тобеин ва олиму фуқаҳоларга тегишли бўлиб, бу нарса сизни беэътибор қолдирмайди деб ўйлаймиз.

     

     

    Мусанниф: Зиёвуддин Раҳим

    Тақризчи: Анвар қори Турсунов (Тошкент шаҳар бош имом-хатиби)

    Муҳаррир: Раҳматуллоҳ Дониёр

     

Ҳозир сайтимизда битта меҳмон бор, сайт аъзолари эса йўқ