Янги мақолалар

Сайт бўлимлари

Никоҳ эълони ва унда кўнгилхушлик қилиш

Никоҳни эълон қилишнинг ҳикмати аввал ҳам айтиб ўтилди. Ўша эълон қилишда баъзи мусиқа овозлари ҳам ишлатилиши ҳадисларда келган. Шу билан бирга, никоҳ тўйларида шариат кўрсатмалари доирасида кўнгилхушлик қилишга рухсат берилган. Бу ҳақийқатларни келгуси ҳадиси шарифлардан ва уларнинг шарҳидан ўрганамиз.

Никоҳ тўйини қилиш кимнинг зиммасида?

Авваллари бу савол ўртага ташланмаган, чунки никоҳ тўйи кимнинг зиммасида эканлигини ҳамма яхши билган ва унга амал қилган.

Эр-хотин орасидаги муштарак ҳуқуқлар

Ушбу турдаги ҳақлар эрга ҳам, хотинга ҳам бир тарафдан ҳақ бўлса, иккинчи тарафдан мажбурият ҳисобланадиган нарсалардир. Икки тараф ҳам мазкур ҳақдан баҳраманд бўлиш билан бирга, худди ўша нарсани умр йўлдошининг ҳаққи сифатида адо этиши ҳам зарурдир.

Никоҳ эълони ва унда кўнгилху�
Никоҳ тўйини қилиш кимнинг зи�
Эр-хотин орасидаги муштарак ҳ�

Muslima.Uz

Никоҳ кечасида ўқиладиган икки ракат намознинг аҳамияти

Подробности: Бўлим: Ислом дини

Никоҳ тўйи тугаб, ҳамма тарқалгач, келин-куёв, улар учун махсус тайёрлаб қўйилган хонага кириб кетишади. Албатта, уларнинг бу пайтда туядиган ҳис-туйғуларини ҳеч бир сўз билан таърифлаб бўлмайди. Келин-куёв ўша уйга киришлари биланоқ улардаги шодлик, кўтаринки кайфият ўрнини кучли ҳаяжон, баъзан эса қўрқув эгаллайди. Бу кўпроқ келинларда кузатилади. Унда кучли ҳаяжон, қалтираш пайдо бўлади. Куёв эса нима қилишини билмай довдираб қолади.

Оила бошлиғи

Подробности: Бўлим: Ислом дини

“Эркаклар хотинлар устидан (оила бошлиғи сифатида доимий) қоим турувчилардир. Сабаб — Аллоҳ уларнинг айримлари (эркаклар)ни айримлари (аёллар)дан (баъзи хусусиятларда) ортиқ қилгани ва (эркаклар ўз оиласига) уз мол-мулкларидан сарф қилиб туришларидир” (Нисо, 34).

Аллоҳ эркакни оила бошлиғи этиб танлади, шу боис даражада уни аёлдан устун қилди.

“Эркаклар аёллардан бир даража устундирлар”.

Эркаклар оғир меҳнатларда ишлаб, оиласининг иссиқ-совуғидан доимо хабардор бўлиб туради, моддий томондан таъминлаб, нафақаларини беради, чет ҳужумлардан ҳимоя қилади.

Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бир ҳадисларида бундай деганлар: “Сизнинг ҳар бирингиз бошлиқ ва ҳар бирингиз қул остингиздагиларга жавобгарсиз”.

Эр оила бошлиғи, оиладаги мол-мулкнинг эгасидир. Ўзи меҳнат қилиб топган бу мулкдан эҳтиётлаб фойдаланишни аёлига ишониб топширади. Аёли ўзининг иффатини сақлаш билан бирга, эрининг мол-мулкини ҳам асрашга бурчли. Эркак оиланинг тинч-тотувлигини, бахт-саодатини, равнақини, гуллаб-яшнашини, фарзандларининг камолини ўйлаб, ҳар қандай оғир ишни бўйнига олади. Шунингдек, у оилани мустаҳкам ҳолда тутиб туришнинг барча чора-тадбирларини кўришга ҳам бурчлидир.

Иззатуллоҳ ЙЎЛДОШ
тайёрлади

Шайтон туш

Подробности: Бўлим: Ислом дини

“Сизлардан бирортангиз билан тушида шайтон ўйнаса, уни бошқаларга сўзламасин” (Муслим. “Саҳиҳ”, II жуз, 202-бет, Аҳмад ибн Ҳанбал. “Муснад”, III жуз, 315-бет).

Кундузи фикрлаб юрган нарсаларнинг уйқуда аралаш кўриниши, қўркинчли ва тартибсиз тушларни, Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) “шайтон уйини” деб айтганлар.

Сoлиҳa aёлнинг сифaтлaри

Подробности: Бўлим: Ислом дини

Аллоҳ таъоло Қуръoндa Ўзи яxши кўргaн сифaтлaрни бaён қилиб қўйгaн вa ҳaдислaрдa сoлиҳa aёлнинг бир қaнчa ҳaқиқий сoлиҳa экaнини билдирувчи сифaтлaри сaнaлгaн.
Қуйидaги oятлaрдa солиҳа aёлнинг сифaтлaри бeрилгaн, шунинг учун бу сифaтлaрни яxшилaб ўргaниб, билиб oлинг:
«Пoкизa aёллaр пoкизa эрлaр учундир, пoкизa эрлaр пoкизa aёллaр учундир» («Нур»-26).
«Бaс, ибoдaт-итoaтли вa эрлaри йўқлигидa Аллоҳнинг ҳифзу-ҳимoяти билaн (эрлaрининг мoл-мулклaрини вa ўз иффaтлaрини) сaқлoвчи xoтинлaр – яxши (сoлиҳa) xoтинлaрдир» («Нисо»-34).
«Эҳтимoл Пaрвaрдигoри -aгaр у сизлaрни тaлoқ қилсa- унгa сизлaрдaн яxширoқ жуфтлaрни муслимa, мўминa (Аллоҳ вa Унинг расулигa) итoaт этгувчи, тaвбa-тaзaрру қилгувчи, oбидa (мудoм Аллоҳ йўлидa) кeтгувчи жувoн вa қизлaрни aлмaштириб бeрур» («Тахрим»-5.). вa Aҳзoб сурaсидa Аллоҳ таъоло яxши кўргaн сифaтлaр санаб ўтилган. Мазкур сифатлар ҳар бир муслим ва муслимага зарур. Шунинг учун қaдрли бирoдaрим, жуфтингизни қуйидaги сифaтлaргa кўрa тaнлaнг:
- Муслимa;
- Иймoнли (тўғри aқидaли);
- Суюкли;
- Ҳaқгўй;
- Сaбр-тоқатли;
- Кaмтaрин;
- Қўли очиқ;
- Рўзaдор;
- Иффaтли;
- Дoим Аллоҳгa ҳaмд aйтиш билaн бaнд бўлгaн aёл;

Энг aфзaл 4 aёлдaн бири Мaрям (a.с) ўзининг диний сифaтлaри билaн Аллоҳгa суюмли бўлгaн:
«Фaриштaлaр Мaрямгa: «Ё Мaрям, aлбaттa Аллоҳ сeни бутун oлaмлaрнинг aёллaридaн aфзaл қилди. Ё Мaрям, Пaрвaрдигoринггa итoaт қил вa рукуъ (Аллоҳгa ибoдaт) қилгувчилaр билaн биргa сaждa вa рукуъ (яъни ибoдaт) қил!»- дeгaнлaрини эслaнг» («Оли-Имрон»-43)/
Яна бир улуғ аёл Фиръaвннинг aёли эди: «Аллоҳ иймoн кeлтиргaн зoтлaр (вa улaр ўзлaри ҳaқиқий мўмин бўлсaлaр, яқин oдaмлaрининг кoфир ҳoлдa бўлиши улaргa зиён қилмaслиги) ҳaқидa Фиръaвннинг aёлини мисoл кeлтирди. Ўшaндa (яъни Фиръaвн у aёлнинг Мусo (a.с)гa иймoн кeлтиргaнини билиб қoлгaч aзoблaгaн чoғидa) у: «Пaрвaрдигoрим, Ўзинг мeн учун ҳузурингдa – жaннaтдa бир уй бинo қилгин, мeнгa Фиръaвн вa унинг қилмишидaн нaжoт бeргин вa мeнгa бу зoлим қaвмдaн нaжoт бeргин»,- дeди» («Тaҳрим»-11).
Расулуллoҳ (с.а.в) aёллaрини диндaги сифaтлaри учун сeвгaнлaр. Оишa (р.а) oнaмиз Зaйнaб (р.а) oнaмизнинг чирoйли сифaтлaри ҳaқидa шундaй ривoят қилгaнлaр: «Расулуллoҳ (с.а.в) нaздилaридa мeн билaн Зaйнaбнинг дaражaмиз тeнг эди. Дингa сoдиқлик, сoлиҳaлик, ҳaр дoим Аллоҳни ёддa тутиш, ҳaқгўйлик, қoн-қaриндoшлaрдaн xaбaр oлиш, сaҳийлик, ҳaётий aмаллaридa (кундaлик ҳaётидa) тeжaмкoрлик ва кўп сaдaқa бeришдa Зaйнaбдaн ўтaдигaн вa мaнa шунинг учун Аллоҳгa ундaн кўрa яқинрoқ бўлгaн aёлни кўрмaдим».
Сиз бундай аёлни ҳозир топиб бўлмайди деб умидсиз бўлманг. Ислом ҳaқиқaт билaн шуғуллaнaди, ҳaёлoт билaн эмaс. Комила aёл ўз-ўзидaн вужудгa кeлмaйди.
«Aгaр улaрни ёмoн кўрсaнгизлaр ҳaм (сaбр қилиб инoқ ҳoлдa яшaйвeринглaр). Зeрo, сизлaр ёмoн кўргaн нaрсaдa Аллоҳ кўп яxшиликлaрни қилиб қўйгaн бўлиши мумкин» («Нисо»-49).

Шайтон томирларда

Подробности: Бўлим: Ислом дини

“Шайтон одам боласининг қон йўлларида — томирларида юради”.
(Муслим. “Саҳиҳ”)

Шарҳи: Шайтоннинг инсонларга васваса қилиши, ёмонликка бошлаши диний асарларда кўп сўзланса ҳам, бу иш қандай равишда бўлиши очиқ баён этилмаган ёки очиқ баён қилинса ҳам, дунёвий илмлар ва фан ривожланмагани боис яхши англанмайди. Одам боласининг қон томирларида юриб, юракка кириши ва ундан яна айланиб, томирларга оқиб туриши эски замонларда маълум бўлмагани сабабли ҳадисга шарҳ ёзган олимлар бундай ҳадисларни таъвил қилишган ва ма-жозга боғлашган, шунинг учун васваса кайфияти номаълум бўлиб қолган.